نظريه جبر و اختيار در مقارنه آراء آگوستين و اشعري

در این نوشتار ضمن اینكه مفاهیمی مانند جبر و اختیار، قضا و قدر، گناه نخستین و لطف (فیض) در اصطلاح وكاربرد مسیحی آن و... مورد مطالعه قرار گرفته است، دیدگاه آگوستین قدیس در موضوع جبر و اختیار كه مورد اختلاف با دیگر كشیش معاصرش، پلاگیوس بوده، مورد بررسی قرار گرفته است. ما این دیدگاه ها را با ترجمه نامه هاي آگوستین علیه پلاگیوس و پیروان او به دست آوردیم. در ادامه مباحث، تفكرات ابوالحسن اشعري درجبر واختیار و تفسیرنظریه كسب توسط وي نگاشته شده است. همچنین دیدگاه مخالفین او یعنی فرقه معتزله و تطبیق دیدگاه هاي این دو فرقه دركلام اسلامی با دیدگاه آگوستین وپلاگیوسدر جبر و اختیار نیز مطرح گردیده است. آگوستین با استفاده از نظریه فیض راه برون رفت از باطلاق جبرگرایی را در كلام مسیحیت كاتولیك گشوده است، همان شیوه اي كه ابوالحسن اشعري باتكمیل وتدوین نظریه كسب پیموده تا از اتهام جبرگرایی مصون بماند، هرچند منتقدین ایشان بر این باورند كه این نظریه ها نتوانسته این دو متكلم نامور را از اتهام جبرگرایی برهاند. دراین مقاله علاوه بر طرح مباحث فوق الذكر به سایر وجوه اشترك یا افتراق این دو اندیشمند مؤثر در كلام مسیحی واسلامی به شیوه توصیفی تحلیلی و ابزار كتابخانهاي پرداخته شده است.