بررسي تجربي دو نظرية رقيب همسرگزيني در ايران

هر جامعه و فرهنگي بنا به شرايط و مقتضيات خود محدودي تها، معيارها و هنجارهايي را براي انتخاب همسر وضع ميك‌ند. در هر فرهنگي كي شخص ممكن است گزین ههای مختلفي از جنس مخالف را ب هعنوان همسر احتمالي پيش روی خود داشته باشد، اما در هيچ فرهنگي انتخاب همسر انتخابی تصادفي نيست. در هر فرهنگي علاو هبر محدودي تهاي ناشي از ارز شها و اميال فردي، جامعه نيز مجموع های از محدودي تها را تحمیل ميك‌ند. در ایران تا چند دهة پیش انتخاب همسر عمدتا بر عهدة اعضای خانواده بوده است، اما امروزه تا حدود زیادی خود فرد نقش اصلی را در انتخاب همسر بازی م یكند. هرچند این نقش تحت تأثير شرایط اجتماعی و فرهنگی ایفا م یشود. بنابراین امروزه همسرگزینی ب هعنوان یك كنش مهم اجتماعی مورد بررسی و تحلیل قرار م یگیرد و برای فهم و درك الگوهای همسرگزینی نظری ههای زیادی ارائه شده است. در این مقاله در سطح نظری دو نظریة مهم همسرگزینی )ب هعنوان دو نظریة رقیب( یعنی همسا نهمسری و ناهمسا نهمسری مطرح و سپس بر اساس نقاط تأكید مشابه آنها شاخ صهای تحقیق ساخته شد. در مرحلة بعد با استفاده از روش پیمایش در سطح كل كشور با حجم نمونة پن جهزارنفری اقدام به بررسی و سنجش تجربی شاخ صهای تحقیق و دو نظریة همسرگزيني شد. نتایج تحقیق نشان از غلبة قاطع الگوهای همسا نهمسری در ایران دارد. نتایج گویای این مطلب هستند كه حدود 90 درصد در خصوصیات ظاهری، 89 درصد از نظر ویژگ یهای روانی -عاطفی، 93 درصد در خصوصیات شخصیتی، 68 درصد از نظر خصوصیات طبقاتی و 88 درصد از نظر مذهبی از الگوهای همسا نهمسری تبعیت م یكنند. نتایج تحلیلی نیز ب هصورت قاطع این مسئله را نشان م یدهد كه در ایران گرو ههای مختلف برای ازدواج كسانی را انتخاب م یكنند كه از نظر خصوصیات ظاهری، روانی-عاطفی، شخصیتی، طبقاتی و مذهبی شباهت بیشتری با آنها دارند؛ هرچند شدت و ضعف این الگوها در میان زنان و مردان متفاوت است