تأثير تلقيح ميكوريزا و كود فسفر بر مقاومت گياه شنبليله به آرسنيك

Effect of mycorrhizal inoculation and phosphorus fertilizer on fenugreek resistance against arsenic

هدف از اين مطالعه، ارزيابي تأثير ميكوريزا و فسفر بر سميت و قابليت جذب آرسنيك توسط شنبليله، پس از افزودن آرسنيك به خاك، بود. در اين مطالعه گلخانه اي، گياهاني كه با سه گونه ميكوريزا در خاكهايي با سطوح مختلف آرسنيك و فسفر كاشته شده بودند مقايسه شدند. سميت آرسنيك براي گياهان بررسي و تجمع آرسنيك در بافت ها، همچنين جذب عناصر پرمصرف و غلظت رنگيزه هاي فتوسنتزي تعيين گرديد. بر اساس نتايج، افزودن آرسنيك به طور معنيداري رشد، جذب عناصر غذايي و رنگيزه هاي فتوسنتزي گياه را كاهش داد. مقادير زيادي آرسنيك در بافت هاي گياهان تجمع يافت. بيشترين آرسنيك جذب شده در ريشه حفظ شد و ريشه ها غلظت آرسنيك بيشتري نسبت به شاخساره داشتند. فسفر و ميكوريزا نيز بجز بر غلظت سديم، بر ساير صفات تأثير معني داري داشتند. در اين بررسي، اثر متقابل بين آرسنيك و فسفر و بين آرسنيك و ميكوريزا بر غلظت كاروتنوئيدها، پتاسيم و آرسنيك شاخساره معنيدار بود. فسفر و ميكوريزا نقش تعديل كننده و كاهنده اثر منفي سميت آرسنيك را بر اين خصوصيات دارا بودند. نتايج اين آزمايش نشان داد كه كود فسفر و همزيستي ميكوريزايي در شنبليله ميتواند از طريق افزايش جذب عناصر و غلظت رنگيزه هاي فتوسنتزي در كاهش اثرهاي منفي تنش آرسنيك مؤثر باشد.

The aim of this study was to evaluate the effects of mycorrhizal inoculation and phosphorus (P) application on arsenic (As) toxicity and absorption by fenugreek, after application of As to soil. In this greenhouse experiment, plants inoculated with three mycorrhizal species and grown in soils with different levels of applied P and As, were compared. Phytotoxicity of As was determined by studying plant growth, As accumulation, as well as uptake of macronutrients and concentration of photosynthetic pigments. Based on the results, addition of As significantly reduced plant growth, uptake of macronutrients and concentration of photosynthetic pigments. Most of the absorbed As was retained in roots and fenugreek roots had higher concentration of As than the shoots. In addition, P and mycorrhiza had a significant impact on all traits, except sodium concentration. In this study, the interaction between As vs. P as well as between As vs. mycorrhiza was significant on concentration of carotenoids, potassium and arsenic in shoots. P and mycorrhiza had a moderating role and decreased the negative effects of arsenic toxicity on these properties. Results of this experiment revealed that application of P fertilizer and mycorrhizal inoculation in fenugreek could be effective in reducing the negative effects of As stress by increasing the uptake of nutrients and concentration of photosynthetic pigments.