بررسي رابطه بين دارايي هاي نامشهود و عملكرد مالي در شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating the relationship between intangible assets and financial performance of listed companies in Tehran Stock Exchange

هدف اين مطالعه، بررسي رابطه بين دارايي هاي نامشهود و عملكرد مالي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بنابراين پژوهـش حاضر كاربـردي بوده و از نـوع پژوهش هاي شبه تجربي است. با استفاده از بانك هاي اطلاعاتي موجود، 134 شركت براي دوره 12 ساله 1380 تا 1391 در 4 گروه طبقه بندي شد و مورد بررسي قرار گرفت. دارايي هاي نامشهود نيز به دو گروه دارايي هاي نامشهود ثبت شده و ثبت نشده تقسيم بندي گرديد. براي محاسبه دارايي هاي نامشهود ثبت نشده از متغيرهاي جايگزين استفاده شد. نتايج حاصل از آزمون ضريب همبستگي جزئي و رگرسيون سلسله مراتبي با در نظر گرفتن متغيرهاي كنترلي نشان داد كه بين دارايي هاي نامشهود شركت هاي مورد بررسي و عملكرد مالي آن ها رابطه معني داري وجود دارد. در برخي از موارد اين رابطه مثبت معني دار و در برخي ديگر منفي معني دار بود. شدت اين ارتباط براي دارايي هاي نامشهود ثبت نشده قوي تر از دارايي هاي نامشهود ثبت شده است. بيشترين همبستگي مثبت معني دار بين نسبت كيوتوبين و نسبت بازده دارايي ها و اضافه ارزش بازار نسبت به ارزش دفتري و سود خالص بدست آمد. همچنين در بين معيارهاي عملكرد، معيار سود خالص از ارتباط قوي تري با دارايي هاي نامشهود برخوردار بود.

The purpose of this study was to investigate the relationship between intangible assets and the financial performance of the companies listed in Tehran Stock Exchange. Therefore, the present study is a practical and quasiexperimental research. Totally 134 companies for the 12year period (1380 to 1391) were classified and examined in four categories using available databases. Intangible assets also was divided into two categories; registered and unregistered intangible assets.  We used a few proxies for calculation of intangible assets. The results of the partial correlation coefficients and hierarchical regression test with regard to the control variables showed that there is a significant relationship between intangible assets and financial performance of the companies. In some cases, there is a positive and in others a negative sign relationship. The intensity of this relationship for unregistered intangible assets is stronger that registered intangible assets. The most significant positive correlation is between ROA and TobinQ, and then between markets over book value and net income respectively. Also, the net income measure was strongly associated with intangible assets among the other measures.