اثرات كودهاي آلي، گاوي و اوره برانباشتگي كادميوم و رشد گياه خرفه (Portulaca eoleracea)

Effects of Cattle Manure, Chemical Fertilizers, and Their Combination on Cadmium Accumulation and Growth of Purslane (Portulaca eoleracea)

سبزيجات يكي از مهم‌ترين منابع ورود كادميوم به زنجيره غذايي انسان هستند كه مي‏تواند تهديدي جدي براي سلامت انسان باشد. بنابراين، به منظور بررسي اثرات كودهاي آلي، شيميايي و تلفيقي بر تجمع كادميوم در گياه خرفه، آزمايشي فاكتوريل در قالب طرح‌ كاملاً تصادفي با 3 تكرار اجرا شد. تيمارهاي كودي شامل دو سطح كود گاوي (60 و 120 ميلي-گرم نيتروژن در كيلوگرم خاك)، دو سطح كود اوره (60 و 120 ميلي گرم نيتروژن در كيلوگرم خاك)، سه سطح كود تلفيقي (60 + 30 ، ??+??، ??+?? ميلي گرم نيتروژن از منبع كود گاوي و كود اوره)، تيمار شاهد (عدم مصرف كود) تحت دو سطح كادميوم (عدم كاربرد كادميوم و كاربرد 10 ميلي گرم كادميوم بر كيلوگرم خاك) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتايج نشان داد غلظت و تجمع كادميوم در گياه با افزايش نيتروژن خصوصاً از منبع كود گاوي كاهش يافت و تيمار 120 ميلي گرم نيتروژن از منبع كود گاوي داراي كمترين ميزان كادميوم بود. با افزايش مصرف كودهاي اوره، گاوي و تلفيقي، غلظت و جذب نيتروژن افزايش يافت. بيشترين عملكرد در تيمار 120 ميلي‌گرم نيتروژن از منبع كود گاوي حاصل شد و عملكرد تيمار 120 ميلي گرم نيتروژن از منبع اوره بدون اختلاف معني‎دار با تيمار 90 ميلي گرم نيتروژن از منبع تلفيقي (1:1) در رتبه بعدي قرار گرفت. به طوركلي نتيجه‏گيري مي‎شود كه استفاده از كود گاوي در توليد سبزيجات به دليل جلوگيري از انتقال كادميوم به بافت سبزيجات راهكار موثري براي حفاظت زنجيره غذايي از آلودگي به كادميوم است.

Vegetables are among the major sources of cadmium entering the human food chain, which can be a serious threat for human health. So, in order to evaluate effects of organic manure, chemical fertilizers, and their combination on cadmium accumulation and growth of purslane, a factorial experiment was conducted in completely randomized block design with three replications, in 2012. Fertilizer treatments included urea fertilizer (60 and 120 mg N kg-1 soil), cattle manure (60 and 120 mg N kg-1 soil) , combined fertilizer (60+30, 45+45, 30+65 mg N kg-1 soil as urea fertilizer and cattle manure), and the control (no N amended). These were evaluated under two cadmium levels (no cadmium and 10 mg kg-1soil). Results indicated that concentration and uptake of cadmium in plant, decreased with increasing N rate, especially of cattle manure, and the lowest cadmium concentration was observed in 120 mg kg-1 in the form of cattle manure. Increase in nitrogen application from any source increased concentration and uptake of nitrogen. The greatest yield was obtained in 120 mg N kg-1 as cattle manure. There was no significant difference between 120 and 90 mg N kg-1 in the form of urea and the combined (1:1) fertilizer. In general, it can be concluded that use of cattle manure in vegetables production prevents movement of soil cadmium into vegetables and it is an effective method for protecting food chain from Cadmium contamination.