تحولات جمعيت دانش آموزي در ايران با نگاهي به آينده

بخش بزرگي از برنامه ريزي آموزشي مستلزم آگاهي يافتن از آينده جمعيت دانش آموزي است. اين مهم خود بستگي زيادي به روندهاي جمعيتي در آينده و ديگر اهداف سياستگذاران از جمله جذب بيشترين تعداد دانش آموز بازمانده از تحصيل دارد. در اين مقاله تلاش شده تا با توجه به آخرين پي شبيني هاي جمعيتي سازمان ملل به عنوان يكي از منابع معتبر پيش بيني، تعداد جمعيت بالقوه ي دانش آموز (جمعيت لازم التعليم) در سنين مدرسه روي به تفكيك مقاطع مختلف تحصيلي مشخص شود. براي رسيدن به اين هدف وضعيت موجود آموزش و پرورش در حوز هي جمعيت شناختي و پوشش تحصيلي در 15 سال گذشته مورد بررسي قرار گرفته است و با در نظر گرفتن دو فرض ادامه وضع موجود و رسيدن به يك وضع مطلوب تر، تحليلي از روندهاي آينده جمعيت دانش آموزي ارايه شده است. نبود آمارهاي جامع و دقيق در اين زمينه مشكلاتي را پديد آورده، در عين حال بر اساس مجموع هاي از پيش فرض ها، تحلي لهايي صورت پذيرفته است. در آموزش ابتدايي در حال حاضر وضعيت مطلوبي وجود دارد و به نظر م يرسد بهترين برآورد دانش آموزي همان جمعيت لازم التعليم پيش بيني شده در فرض متوسط به عنوان محتمل ترين فرض قابل تحقق باشد. در آموزش راهنمايي نيز وضعيت موجود اندكي تفاوت با وضع مطلوب مد نظر دارد كه در صورت دستيابي به آن وضع مطلوب اندكي به حجم دانش آموزي افزوده خواهد شد. اما در آموزش متوسطه وضعيت جاري مطلوبيتي ندارد و بخش زيادي از جمعيت لاز مالتعليم آن (در نبود آمارهاي رسمي و طبق آمارهاي غيررسمي بيش از 30 درصد) خارج از نظام آموزشي هستند كه در صورت تلاش براي دستيابي به وضع قان عكننده، بايد سرماي هگذاري مضاعفي انجام شود كه در اين صورت حجم نسبتا قابل توجهي به جمعيت دانش آموزي در اين دور هي تحصيلي افزوده خواهد شد.