كاركردهاي عدالت در حكمراني اخلاقي از منظر انديشه سياسي اسلام

Functions of Justice in Ethical Governing in View of Political Islam

اگر اخلاق را واشكافيم، عدالت، يكي از عناصر بنيادين آن است. عدالت، امري اخلاقي است؛ بنيادين و جهان‏شمول كه همۀ امور اخلاقي بر گرد آن مي‌گردند. ورود اخلاق به عرصۀ سياسي ـ اجتماعي، پيامدهاي گوناگوني به همراه دارد. عدالت رفتارها را اخلاقمند، متعادل و اعتدال‌جو مي‌كند؛ آن‏سان كه اگر فرمانروايي به استبداد روي آورد يا ستم و ناداوري را در رفتار خويش حاكم سازد، از دايرۀ عدالت بيرون رفته است. اين نوشتار در جست‏وجوي آن است كه نقش و كاركرد عدالت را در حكمراني اخلاقي بررسي كند. در پاسخ به اين پرسش، بر اين فرضيه تأكيد شده است كه با توجه به پيوند تكميلي و تعاملي ميان اخلاق، عدالت و سياست، و بايستگي نهادينه شدن عدل در جان حاكمان، بر پايۀ انديشۀ سياسي اسلام، عدالت در حكمراني اخلاقي كاركردهايي چون احقاق حقوق شهروندان، دوري از استبداد، احتياط در رفتار سياسي و رفتار اعتدالي را داراست. دادگري فردي و اجتماعي، رفتارهاي حكمرانان را سامان‌ مي‌بخشد و ايشان را از رفتار ناشايست و غيراخلاقي بازمي‌دارد؛ به‏گونه‌اي‏كه پويش جامعه را به‏سوي سعادت تضمين مي‌كند.

Justice is considered as one of the fundamental elements of ethics and regarded as a fundamental, worldwide issue as well. The admittance of ethics in the politicalsocial domain is accompanied with the diverse consequences. Justice leads to the ethical, and moderate measures. This writing is to investigate the function of justice in regard with the ethical governing. To answer the research question, it has been emphasized on the hypothesis concerning the complementary and relational accord among the ethics, justice, politics as well as the necessity of interiorizing justice within the life of governors on the basis of the political Islam. The functions of justice are deemed to be considering of the citizens’ rights, avoiding autocracy and being cautious in relation to the political and moderate conduct. The individual and social justice reforms the performance of goernors and prevents them from any unethical and inappropriate actions so that it guarantees the contentment of society.