گفتمان معرفه النفس و رياضت در سبك زندگي اشراقي عرفاني

انسان از ديرباز براي رسيدن به سعادت و كمال، دستيابي به اهداف فردي و اجتماعي و غلبه بر مشكلات مادي و غيرمادي در جست‌وجوي سبك زندگي مطلوب بوده است. سبك زندگي مجموعه‌اي از امور نظام‌مند و همگرا از زندگي انساني اعم از بعد فردي، اجتماعي مادي و معنوي است. اين امور نظير بينش‌ها، گرايش‌ها، رفتارهاي دروني، رفتارهاي بيروني در حوزه‌هاي فرهنگي، ديني، اجتماعي، سياسي و اقتصادي است كه مي‌توان از همه آن امور، الگويي را استخراج كرد و ارائه داد. بنابراين سبك زندگي، فرآيندي است كه با تمام ابعاد و زواياي حيات انسان ارتباط دارد.فرازمندترين و جامع‌ترين سبك زندگي، برنامه‌اي است كه از تعاليم الهي و آموزه‌هاي وحياني استخراج شده باشد. در اين راستا دانشوران مسلمان نيز متناسب با رويكرد علمي فلسفي و آموخته‌هاي خود از اسلام و يافته‌هاي خود به ارائه برنامه زندگي اقدام كرده‌اند. شيخ اشراق طبق آموخته‌هاي خود از اسلام و يافته‌هاي شهودي و باطني خود، دستورالعمل‌هايي را براي رسيدن به حيات معنوي و زندگي مطلوب بيان كرده است. آشكار است كه سبك زندگي، بيشتر به رفتار مي‌پردازد؛ ولي تعيين اين رفتار در سايه‌انديشه‌ها، باورها و يافته‌هاست. بنمايه سبك زندگي اشراقي عرفاني، دو امر بسيار مهم است كه ما آن را با عنوان گفتمان «معرفهالنفس» و «رياضت» مطرح مي‌كنيم.اين مقاله ميكوشد پايه و اساس سبكزندگي اشراقي را تبيين كند. اين پايه، خودشناسي و معرفهالنفس است و نردبانش رياضت و سير و سلوك معنوي و باطني است. همچنين تلاش ما بر اين است كه تاروپود، ماهيت و حقيقت اين دو را از نگاه شيخ اشراق با استناد به آثار وي توضيح دهد. اين نوشتار در پايان به نمونههاي عيني رياضت اشاره ميكند كه در شرايط كنوني جهان معاصر ضروري مينمايد.