عوامل موثر در قصد دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي قم در خصوص اهداي عضو؛ مطالعه اي مبتني بر مدل قصد رفتاري

زمينه و هدف: امروزه اهدا و پيوند اعضا در بسياري از موارد نارسايي پيشرفته ارگانهاي بدن، نقش مهمي در تداوم حيات بيماران نيازمند بازي مي كند. در اين بين اهداي عضو در جامعه تحت تاثير عوامل گوناگون فرهنگي، اجتماعي و مذهبي قرار گرفته و قصد و تمايل افراد را نسبت به اهدا عضو پس از مرگ مغزي را تحت الشعاع قرار مي دهد. اين مطالعه با هدف تعيين عوامل موثر در قصد دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي قم در خصوص اهداي عضو بر اساس مدل قصد رفتاري صورت گرفت. مواد و روش ها: اين مطالعه به صورت مقطعي صورت گرفت و 304 دانشجوي دانشگاه علوم پزشكي قم به روش نمونه گيري چند مرحله در مطالعه شركت كردند. ابزار گردآوري داده ها در اين مطالعه پرسشنامه روا و پاياي محقق ساخته بود كه مشتمل بر سئوالات مشخصات فردي، آگاهي، نگرش، هنجارهاي انتزاعي و قصد بود. داده ها توسط نرم افزار SPSS 18 توسط شاخصهاي آمار مركزي توصيف و توسط آزمونهاي T مستقل و ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي در سطح معني داري كمتر از 05/0 تحليل شد. يافته ها: 83/12% از دانشجويان مورد بررسي داراي كارت اهدا عضو پس از مرگ مغزي و 17/87% فاقد اين كارت بودند. ميانگين نمره آگاهي در خصوص اهدا عضو 87/5 نمره و ميانگين نمره سازه هاي نگرش، هنجارهاي انتزاعي و قصد به ترتيب 25/49، 11/16 و 27/1 نمره بود. نتايج نشان داد بين دو گروه عضو و غير عضو بانك اهدا عضو از حيث آگاهي، نگرش، هنجارهاي انتزاعي و قصد اختلاف معني داري وجود داشت (05/0>P). همچنين بين آگاهي، نگرش و هنجارهاي انتزاعي در خصوص اهدا عضو با قصد در اين خصوص همبستگي مستقيم معني داري وجود داشت (05/0>P). نتيجه گيري: بخش اعظم دانشجويان مورد بررسي عضو بانك اهداي عضو پس از مرگ مغزي نيستند. وضعيت آگاهي و سازه هاي مدل قصد رفتاري هم در حد متوسطي قرار داشت. سازه هاي آگاهي، نگرش و هنجارهاي انتزاعي توانستند در اين مطالعه 31% تغييرات قصد اهدا عضو را پيش بيني كنند.