بازخوردهاي كلان اقتصادي زيست‌-محيطي اتخاذ سياست "افزايش جمعيت" در ايران

The Economic Environmental Macro Feedbacks of “Population Increase” Policy Adoption in Iran

اين مطالعه به بررسي تبعات افزايش جمعيت بر روي كيفيت زندگي، با نگاه ويژه به منابع طبيعي و محيط‌زيست درحال كاهش كشور، پرداخته كه تجزيه و تحليل آن براي دوره 16 ساله (1394-1378) صورت گرفته است. از آنجا كه آب يكي از مهم‌ترين عوامل رشد و توسعه كشورها مي‌باشد و افزايش روزافزون جمعيت، رشد صنعت، گسترش شهرنشيني و تغيير سبك زندگي و ضرورت تأمين امنيت غذايي پايدار در كنار كاهش مداوم منابع آب و سوء مديريت، كم‌آبي را به بحراني جدي تبديل كرده است؛ لذا در مطالعه حاضر با استفاده از شبكه علّي بيزين، رابطه بين افزايش جمعيت و بحران منابع آبي كشور تبيين شده و اثرات اين بحران بر شاخص‌ها و متغيرهاي كلان اقتصادي و تبعات ناشي از آن مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج نشان مي‌دهد كه با افزايش نرخ رشد جمعيت، بحران آب بيشتر شده و اثرات اقتصادي بحران آب شامل افزايش نرخ تورم، افزايش نرخ بيكاري و كاهش نرخ رشد اقتصادي بوده و اثرات اجتماعي آن نيز شامل كاهش ميزان دسترسي به آب سالم و بهداشتي مي‌باشد. بنابراين با توجه به اثرات زيست‌محيطي مانند جدي شدن مسئله بحران آب، آلودگي هوا و گرم شدن كره زمين، سياست‌هاي جمعيتي در سطح كلان بايد به‌گونه‌اي اتخاذ شود كه تبعات منفي بر منابع طبيعي و محيط‌زيست كشور به همراه نداشته باشد.

In this study we investigated the impacts of population increase on life quality, with a special focus on its impact on the natural resources and environmental issues. This analysis was conducted using data over a 16 year period. Since water is one of the most important factors contributing to the growth and development of countries, the increase in population size, industry sector growth, urbanization expansion, changes in lifestyle and the need for sustainable food security, alongside reducing water resources and mismanagement have all attributed to turning water scarcity into a serious crisis. Therefore, in this study the relationship between population increase and water crisis is explained using the Bayesian network causal. The effects of such a crisis on the economic macro variables and indicators were also investigated. The results indicate that the water crisis will be more intense as the population growth rate increases. The economic consequences of water crisis include increase in inflation rate, unemployment and the decrease in economic growth. Also, the only social consequence is reduction in access to clean and healthy water. Therefore, considering the environmental aspects such as water scarcity, air pollution and global warming, the population policies in macro level must be taken into account that have no negative consequences on national natural resources and environment.