سرمقاله

نخستين جايي كه كودك بعد از آغوش مادر و محيط گرم خانه، آن را درك ميكند، مهد كودك است. كودك در سني وارد اين محيط آموزشي و پرورشي ميشود كه بيشترين آمادگي را براي يادگيري و جامعه‌پذيري دارد. كودك كودكستاني با كوله‌باري از تحيّر و تجربيات اندك كودكي وارد اين محيط ميشود و آماده است كه بيشتر تجربه كند و بياموزد. در اهميت اين كانون فرهنگي نياز به سخن نيست، اما سخن در آن است كه اين محيط بايد داراي چه ويژگيهايي بوده و چه آموزشهايي در آن داده شود. تقويت تفكر در كودكان و خردسالان ميتواند باعث ايجاد انعطاف‌پذيري و اعتماد بنفس گردد. بايد به كودكان كمك كرد تا هويت خويش را شناخته و عزّت نفس را در خود پرورش دهند. كودكان ميتوانند در قالب برنامه‌هايي طراحي شده همراه با پرورش تفكر به آموزشهاي اخلاقي نيز دست يابند. بنابرين، براي دستيابي به اهداف از پيش تعيين شده، تنها پرورش رشد اجتماعي و عاطفي كودكان مطرح نيست، بلكه ايجاد برداشتها و ديدگاههاي جديد ميتواند به آنها كمك كند با معناسازي به تجارب آموزشي تازه‌يي دست يابند كه همه از وظايف مهم و اصلي مربي مهد كودك است. توسعه شيوه تفكر بمنظور تقويت آن در كودكان ضروري است، بخصوص تفكر نقدكننده (نقاد) و تفكر سازنده (خلاّق) كه در رشد يادگيري و تفكر كودك بسيار مهم و موثر است. تفكر ميتواند در حين عمل (تفكر سريع) و يا درباره عمل (تفكر بازنگرانه ـ پس از رخداد) باشد. حتي تفكر ميتواند براي تفكر (انديشيدن درباره انديشه‌ها) مطرح شود. از آنجا كه خلاقيت براي ادامه حيات بشري نيز مفيد است، تفكر ميتواند بستري مناسب براي آن فراهم سازد و هنر نيز ميتواند وسيله مهمي براي پرورش تفكر و تجلّي خلاقيت در كودكان باشد؛ بخصوص براي مستندسازي، معنا بخشيدن و يادگيري. مشاركت و همفكري آنان در فعاليتهاي هنري ميتواند موثر باشد. آنچه در كودكستانهاي فعلي مشاهده ميگردد، بسيار دورتر از آن است كه انتظار ميرود. بطوري كه در باب آموزش اخلاق و پرورش انواع تفكر و در يك كلام «فلسفيدن»، اقدامات درستي انجام نميگيرد. اميد است نظارتي جدّي بر اين موسسات صورت پذيرد و با تكيه بر اندوخته‌ها و آموزه‌هاي ايراني ـ اسلامي، همسو با سنّت نبوي و همگام با تعقل و خلاقيت ارايه گردد؛ چرا كه اهميت پرورش تفكر و خلاقيت در كودكان، بسيار بيش از برنامه‌هايي سطحي همانند حركات موزون، آواز، جشن و ... است كه در حال حاضر جزو برنامه‌هاي اصلي تبليغاتي مهدكودكها ميباشد و سخن آخر اينكه متاسفانه هنوز جاي تفكر و تفكرورزي در مهدكودكها خالي است!