بررسي شيوع گرايش به سو مصرف مواد اعتيادآور در دانشجويان پسر دانشگاه علوم پزشكي البرز و ارتباط آن با سبك‌هاي هويتي آن‌ها

Prevalence of Tendency to Substance Abuse Among Medical University Students and Its Relationship with Identity Styles

زمينه و هدف: نوجواني مرحله گريزناپذير از تحول آدمي است كه به دليل حساسيت ويژه همواره موردتوجه واقع‌شده است. نوجواني و اوايل جواني زماني مناسب براي شكل‌گيري هويت (احساس و مفهومي از خود) است كه تاريخچه گذشته فرد و توانمندي‌هاي موردنياز براي سلامت روان‌شناختي در بزرگ‌سالي را درهم مي‌آميزد. يكي از جدي‌ترين خطرات اين دوران گرايش نوجوان به مواد مخدر و سو مصرف مواد است و يكي از شايع‌ترين اختلالات در دوره نوجواني و جواني است. هدف از اين پژوهش بررسي ارتباط ميان سبك‌هاي هويت و سو مصرف مواد در دانشجويان است. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه همبستگي و از نوع مقطعي است كه بر روي 339 نفر از دانشجويان پسر كه در دانشكده‌هاي مختلف دانشگاه علوم پزشكي البرز مشغول به تحصيل بودند انجام‌شده است .نمونه‌گيري به روش سرشماري صورت گرفت. جهت جمع‌آوري داده‌ها از دو پرسشنامه استانداردشده سبك هويت (ISI-G6) و پرسشنامه تشخيص افراد در معرض اعتياد استفاده گرديده است. جمع‌آوري داده‌ها در يك مرحله و توسط پژوهشگر انجام گرفت و پس‌ازآن داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي در نرم‌افزار SPSS ويرايش 18 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج حاصل از تجزيه‌وتحليل داده‌ها نشان مي‌دهد كه 35.8% دانش آموزان داراي سبك هويت اطلاعاتي و 27.4% آن‌ها داراي سبك هويت هنجاري و 36.8% نيز داراي سبك هويت اجتنابي/ سردرگم مي‌باشند. همچنين ميزان گرايش به سو مصرف مواد در كل نمونه‌ها 47.3% است. نتايج آزمون كاي دو نشان مي‌دهد كه بين گرايش به سو مصرف مواد در دانش آموزان و سابقه اعتياد (P=0.000) در خانواده و مصرف سيگار (P=0.000) رابطه معني‌داري وجود دارد. نتايج آزمون رگرسيون چند متغيره نشان مي‌دهد كه افراد با سبك هويت هنجاري تقريباً 3 برابر شانس بيشتر براي گرايش به مواد و افراد با سبك هويت اجتنابي تقريباً 6 برابر شانس بيشتر براي گرايش به مواد در برابر افراد با سبك هويت اطلاعي را دارا مي‌باشند. افرادي كه سابقه مصرف مواد در خانواده را ندارند 66 درصد شانس كمتري در مقايسه با افرادي كه سابقه مصرف مواد دريكي از اعضاي خانواده خوددارند براي گرايش به سو مصرف مواد دارا مي‌باشند. نتيجه‌گيري: بين سبك‌هاي هويتي و گرايش به سو مصرف مواد در دانشجويان رابطه معني‌داري (p=0/001 ) وجود دارد.