مبناي فقهي مشروعيت قوانين با رويكرد قرآني

Jurisprudence Principles of Legitimacy of laws with Quranic Approach

مشروعيت قانون، باور بدين امر است كه اقتدار حاكم بر هر كشور مفروض، محق است فرمان صادر كند و شهروندان موظفند به آن گردن نهند. عده اي از انديشمندان غرب معتقدند با مشاهده رفتارهاي اجتماعي انسان، مي توان به وضع قوانين زندگي اجتماعي او اقدام نمود و يا مباني ديگري كه در اين زمينه از سوي مكاتب مختلف بشري مطرح گرديده؛ اما در مقابل، فقها (حقوقدانان اسلامي) معتقدند غير از خداوند كسي توانايي وضع قانون ندارد. اين مقاله ادلّه قرآني مشروعيت قوانين را در پنج دسته از آيات مورد طبقه بندي قرار داده است. دسته اول: تعبير از قوانين به حدود در آيات قران كريم؛ دسته دوم: آيات دال بر انحصار حكم براي خداوند متعال؛ دسته سوم: آيات دال بر نيازمندي حاكميت به جعل الهي؛ دسته چهارم: شرط بودن علم براي قانونگذاري و آيات دال نقص علم بشري؛ دسته پنجم: آيات دال بر مرجعيت خداوند در حل اختلافات. نوآوري مقاله حاضر در اين است كه با استفاده از دلايل قرآني و با تقسيمبندي آيات مباركه به اثبات مبناي مشروعيت قوانين پرداخته و آن عبارت است از وجود پشتوانه جعل الهي و اينكه تنها در اين صورت قوانين مشروعيت داشته و دلايل قرآني در كنار دلايل عقلي مورد اشاره در ضمن تبيين آيات شريفه ثابت مي كند كه انحصار قانونگذاري در اختيار خداوند متعال است.

Legitimacy is the believing that the governing authority of any given country is entitled to issue the command and citizens are obliged to abide by. Some Western scholars believe that the laws of social life can be legislated by observing the social behavior of the human being. But the Islamic jurists believe that no one can legislate other than Allah. The present article has classified Quranic evidence of arising by law to the legitimacy in five groups of verses. The first group of the verses interprets the rules needed that the community as "Gods Hudud". The other introduces rules as "Gods Orders". The third group envisages ruling to be only "Gods bestowed". The fourth category of verses, prohibit legislation without having sufficient knowledge. And last category of the verses, envisages ruling to be special for "ululamr.