علل اجتماعي مهاجرت نخبگان ايراني به دانشگاه‌هاي آمريكا

سرمایه انسانی از اصلی ترین عوامل رشد و توسعه كشورها است و كمبود این سرمایه در كشورهای در حال توسعه فرایند رشد و توسعه را به تاخیر می‌اندازد. متاسفانه جمهوری اسلامی ایران از جمله كشورهایی است كه به طور پیوسته با پدیده فرار مغزها روبرو بوده است. طبق آمار ارئه شده از سوی سازمان ملل ، در بین 72 كشور در حال توسعه در جهان، ایران رتبه سوم فرار مغزها را با توجه به جمعیت خود دارا است. هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی تاثیر گذار بر پدیده مهاجرت نخبگان است. عوامل اجتماعی بر مبنای سه متغیر اصلی سبك زندگی، طبقه اجتماعی و ساخت اجتماعی مورد تحلیل قرار می‌گیرد. همچنین عوامل دافعه مبدأ و جاذبه مقصد نیز بررسی شده است. نظریه اصلی مورد استفاده نظریه اورت لی می‌باشد. این تحقیق، پژوهشی كاربردی است و روش مورد استفاده در آن پیمایش است. برای اندازه‌گیری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری به دو دسته تقسیم شده است. دسته اول از میان دانشجویان فوق لیسانس و دكترای رشته‌های فنی كه برای ادامه تحصیل و كار به كشور امریكا (دانشگاه مینسوتا) مهاجرت نموده و دسته دوم از دانشجویان دانشگاه‌های تهران، امیر كبیر و صنعتی شریف انتخاب شده‌اند. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و رگرسیون و برای آزمون فرضیات از رگرسیون لجستیك استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد كه بین طبقه اجتماعی و مهاجرت رابطه معناداری وجود ندارد، رابطه بین سبك زندگی ایرانی و مهاجرت معكوس بوده و بین ساخت اجتماعی ایران و مهاجرت نخبگان رابطه مستقیمی وجود دارد.