طراحي سيستم پشتيبان تصميم‌گيري مكاني(SDSS) جهت مديريت بهينه شبكه توزيع آب شهري (مطالعه موردي: شهرستان فريدو‌ن‌شهر)

Designing of the Spatial Decision Support System for optimal management of Urban Water Distribution Network (Case Study: Fereidoon Shahr City)

محققان همواره به‌دنبال توسعه روش‌هاي بهتر در طراحي، اجرا و بهره‌برداري از شبكه‌هاي توزيع آب در قالب سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) بوده‌اند. اما GIS را، به‌دليل نداشتن توابع تحليلي هيدروليكي، نمي‌شود به‌تنهايي به‌منزله سيستم پشتيبان تصميم‌گيري مكاني (SDSS) در بحث مديريت اين‌گونه شبكه‌ها درنظر گرفت. اين پژوهش درصدد است ازطريق تلفيق توابع تحليلي هيدروليكي پيشرفته با قابليت‌هاي تحليل مكاني نرم‌افزار GIS، سيستم پشتيبان تصميم‌گيري مكاني را در قالب نرم‌افزاري مستقل توسعه دهد تا شبكه توزيع آب شهرستان فريدون‌شهر را مديريت كند. در اين راستا پس از مرحله شناخت و نيازسنجي، جهت توسعه مولفه‌هاي SDSS ازطريق توسعه مولفه‌ هاي مديريت پايگاه داده، مديريت مدل‌ها و واسط‌هاي كاربري به‌منزله عناصر اصلي SDSS، اقدام شد. در مولفه مديريت پايگاه داده با پياده‌سازي مدل‌هاي مفهومي، منطقي و فيزيكي، پايگاه داده مكاني منطقه مورد نظر توسعه داده شد. در مولفه واسط هاي گرافيكي، براي ارتباط موثر كاربران با سيستم، از واسط‌هاي گرافيكي كاربرپسند و با درك آسان استفاده شد. سپس در مولفه مديريت مدل‌ها، مدل‌هاي هيدروليكي كاربردي در شبكه‌هاي توزيع آب همچون مدل‌هاي تحليل سرعت در لوله‌ها و فشار بر گره‌ها توسعه داده شد.درنهايت، مدل‌هاي ارزيابي سناريوها براي حل مسايل نيمه‌ساختاريافته شبكه هاي توزيع آب شهري طراحي شد. با پياده‌سازي سيستم يادشده بر مبناي رويكردي علمي، براي نخستين بار در كشور، مديران و تحليلگران اين شبكه‌ها مي‌توانند اين نرم‌افزار را همچون سيستم پشتيبان تصميم‌گيري مكاني جامعي در تحليل شبكه‌هاي توزيع آب شهري به‌كار گيرند.

Researchers have always been looking for better ways to develop the design, operation and implementationofwater distribution networks in GIS.Despite,extensivegeographical potentials of GIS,however, it cannot be independently considered as a spatial decision support system (SDSS) for management of this kind of networks. This research aimed to develop a spatial decision support systemin the form of standalone application for management of the water distribution network of FereidoonShahr City. This study attempts to combine advanced analytical hydraulic functions with the spatial analysis potentials of GIS software.In this regard, the identification and assessment stage was intended to develop the components of SDSS including Database Management component, Model Management component and Dialog Management component. By implementing conceptual, logical and physicalmodels in Database Management component, our geodatabase was developed. By using user friendly interfaces in order to communicate easily with users the Dialog Management component was developed. After that,in the Model Management component, some hydraulic models of water distribution networks such as velocity analysis model of pipes, and pressure on junctions were developed using ArcObjects components. Ultimately, alternative evaluating models were designed in order to solve semi-structured issues of urban water distribution networks. With the implementation of the above system for the first time in Iran which is based on a scientific approach, network administrators and analysts can use this software as a comprehensive SDSS in the analysis of urban water distribution networks. Keywords :Water Distribution Network, Spatial Decision Support System (SDSS).