رسانه، سياست خارجي و اجماع‌سازي در برنامه هسته‌اي ايران: مطالعه‌اي تطبيقي

Media, Foreign Policy and Consensus-Building Iran’s Nuclear Program: A Comparative Study

امروزه دولت‌ها تلاش مي‌كنند در چهارچوب سياست و ديپلماسي رسانه‌اي خود افكار عمومي را براي اهداف و سياست‌هاي مورد نظرشان متقاعد كنند. در اين راستا برنامه هسته‌اي ايران يكي از مهمترين مواردي است كه نشان مي‌دهد رسانه‌ها چگونه قادر به نقش‌آفريني هستند و مي‌توانند زمينه‌ساز اجراي سياست‌ها شوند. نوشتار حاضر بر مبناي نظريه سازه‌انگاري و با بهره‌گيري از روش تحليلي - مقايسه‌اي، عمدتا بر سياست‌هاي رسانه‌اي دولت‌هاي احمدي‌نژاد و روحاني متمركز است. بر اين اساس سيوال اصلي اين است كه سياست رسانه‌اي دولت‌هاي احمدي‌نژاد و روحاني در پيشبرد مذاكرات هسته‌اي چه تفاوت‌هايي با هم داشته است؟ نتايج تحقيق نشان مي‌دهد سياست رسانه‌اي هسته‌اي دولت احمدي‌نژاد به دليل تاكيد يكسويه بر اقناع افكار عمومي داخلي، زمينه‌ساز اجماع جهاني عليه برنامه هسته‌اي ايران شد. در حاليكه دولت روحاني با تاكيد هم‌زمان بر اقناع افكار عمومي داخلي و خارجي، موجبات شكستن اجماع جهاني عليه جمهوري اسلامي ايران را فراهم آورد.

Today, administrations try to convince public opinion in the framework of their media policy and diplomacy to pursue their envisioned goals and policies. Along these lines, Iran’s nuclear program is one of the most important cases which show how media could be effective in implementing policies. This article focuses primarily on media policies adopted by Ahmadinejad’s and Rouhani’s administrations based on the theory of constructivism and by using an analytical-comparative method. The main question posed by the authors is that what are the differences between media policies taken by these two administrations to facilitate nuclear negotiations? The results of this research show that media policy pursued by Ahmadinejad’s administration regarding the nuclear issue paved the way for building an international consensus against Iran’s nuclear program due to its unilateral emphasis on convincing domestic public opinion, while Rouhani’s administration could break international consensus against the Islamic Republic of Iran by putting emphasis simultaneously on both domestic and foreign public opinions.