تأثير درمان كوتاه مدت راه حل محور بر افزايش عزت نفس دانش آموزان دختر

The Effect of SolutionFocused Brief Therapy (SFBT) on Increasing SelfEsteem in Female Students

مقدمه: عزت نفس، پديده اي روانشناختي است كه تأثير قاطعي بر ابعاد عاطفي و شناختي انسان دارد و پيش بيني كننده قوي براي رضايت و خشنودي از زندگي است. درمان كوتاه مدت راه حل محور به عنوان يك رويكرد فرانوگرا بر همكاري مشترك درمانگر و مراجع در يافتن راه حل ها تاكيد دارد. مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير درمان كوتاه مدت راه حل محور بر افزايش عزت نفس دانش آموزان دختر انجام شد. روش كار: پژوهش حاضر از نوع تحقيقات كاربردي و به لحاظ روش پژوهش تجربي و با بهره گيري از طرح پيش آزمون پس آزمون با گروه شاهد مي باشد. جامعه اين پژوهش را تمامي دانش آموزان دختر پايه دوم دبيرستان هاي شهر هشتگرد در سال تحصيلي 92-1393 تشكيل ميدادند. از ميان دبيرستانهاي دخترانه اين شهرستان، يك دبيرستان به صورت تصادفي انتخاب و پس از غربالگري اوليه،24 دانش آموز كه نمرات آنها بر اساس نمره برش ابزار پژوهش پايين تر از ميانگين بود، انتخاب و با جايگزيني تصادفي در دو گروه مداخله و شاهد (هر گروه 12 نفر) جايگزين شدند. ابزار سنجش پرسشنامه 58 سوالي عزت نفس كوپر اسميت (Coopersmith Self-esteem Questionnaire (1967) بود كه در مراحل پيش آزمون و پس آزمون توسط آزمودني ها تكميل شد. در اين مطالعه، گروه مداخله به مدت شش جلسه دو ساعته به شيوه گروهي و به شكل هفتگي در معرض مداخله درماني (درمان كوتاه مدت راه حل محور) قرار گرفتند اما براي گروه شاهد درماني ارائه نگرديد. داده ها توسط آزمون تحليل كوواريانس تك متغيره (ANCOVA) در نرم افزار آماري SPSS18 تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: يافته ها نشان داد كه نمرات عزت نفس در گروه مداخله در مقايسه با گروه شاهد، افزايش معني داري داشته است. به عبارت ديگر درمان كوتاه مدت راه حل محور باعث افزايش عزت نفس آزمودني هاي گروه مداخله در مرحله پس آزمون شده است. (905/164 = F و 001/0>P). نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي اين مطالعه مي توان نتيجه گرفت كه درمان كوتاه مدت راه حل محور توانسته در افزايش عزت نفس دانش آموزان دختر دبيرستاني مؤثر واقع شود. توصيه مي گردد مشاوران مدارس از اين رويكرد درماني مؤثر و كارآمد در جهت حل مشكلات روانشناختي دانش آموزان بهره ببرند.

Introduction: Selfesteem is a psychological phenomenon that has strong influence on the emotional and cognitive aspects of human and is a strong predictor of life satisfaction. As a postmodern approach, shortterm solutionfocused therapy emphasizes on therapist and client work together to find solutions. This study aimed to determine the efficacy of solutionfocused brief therapy on increasing selfesteem in female students. Methods: The present study was an applied research and experimental method with a preposttest design with control group. The population included all the secondgrade female students of Hashtgerd city high schools during the 20142015 Academic year. One school was randomly selected from female high schools in the city and after the initial screening, 24 students who scored below average on the basis of the research tool were selected and randomly assigned to treatment and control groups. The instrument was Cooper Smith selfesteem questionnaire (1967), which was completed by the participants in pretest and posttest. In this study, the experimental group was treated with group practices and weekly method for six weeks. Data was gathered using univariate analysis of covariance (ANCOVA) and analyzed in SPSS 18 statistical software. Results: The findings showed that selfesteem scores in the experimental group had a significant increase compared with the control group. In other words, shortterm, solutionfocused therapy increased the selfesteem of the experimental group at posttest (F = 164.905 and P < 0.001). Conclusions: Shortterm, solutionfocused therapy was effective on increasing the selfesteem of female high school students. It is recommended to school counselors to use this effective and efficient approach to better solve the psychological problems of students.