بررسي اثر كاربرد تركيبات نيتروژن غير پروتئيني آهسته رهش ايزوبوتير آلدئيد منو اوره و اپتيژن بر فراسنجه هاي شكمبه اي و گوارش پذيري مواد مغذي در گوسفند

سابقه و هدف: كاهش نرخ تجزيه اوره يكي از راهبردهاي بهبود مصرف آن در دامهاي نشخوار كننده است و فراورده هاي متعدد آهسته رهش براي اين منظور توسعه يافته اند. اين تحقيق به منظور بررسي اثرات استفاده از دو تركيب نيتروژن غير پروتئيني آهسته رهش شامل ايزو بوتيرآلدئيد منواوره و اپتيژن بر فراسنجه هاي شكمبه اي و گوارش پذيري مواد مغذي در گوسفند و مقايسه آنها با اوره معمولي انجام شد. مواد و روشها: ايزو بوتيرآلدئيد منو اوره با روش متصل نمودن زنجيره كربن شاخه دار به ملكول اوره جهت كاهش درجه حل پذيري آن ساخته شد و نمونه هاي ساخته شده از نظر ساختمان شيميايي، خصوصيات فيزيكي و شيميايي مورد بررسي قرار گرفتند. اثرات استفاده از اين تركيب بر خصوصيات تخمير شكمبه، گوارش پذيري خوراك، توليد پروتئين ميكروبي و تعادل نيتروژن در مقايسه با اوره معمولي و تركيب وارداتي اپتيژن در يك آزمايش درون تني مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور از چهار راس گوسفند بالغ نر توده نژاد فراهاني داراي فيستولاي شكمبه اي در قالب طرح آزمايشي مربع لاتين استفاده شد. يافته ها: آزمايشات طيف سنجي مادون قرمز و رزونانس مغناطيسي پروتون نمونه هاي ساخته شده نشان دهنده انجام صحيح واكنش ساخت تركيب همچنين بررسي خصوصيات فيزيكي و شيميايي تركيب ساخته شده مويد تشكيل تركيب مورد نظر بود. استفاده از تركيبات آهسته رهش مزبور در جيره باعث اختلاف معني دار در غلظت نيتروژن آمونياكي شيرابه شكمبه شد به نحوي كه در زمانهاي نيم و يك ساعت پس از مصرف خوراك در دام هاي تغذيه شده با جيره حاوي اوره، مقدار نيتروژن آمونياكي شيرابه شكمبه بيشتر از جيره هاي حاوي نيتروژن آهسته رهش بود درحالي كه تفاوتي بين اين جيره ها مشاهده نگرديد. در ساعت دو پس از مصرف خوراك، بيشترين مقدار نيتروژن آمونياكي متعلق به جيره حاوي اوره به مقدار 77/10 ميلي گرم در دسي ليتر و كمترين مقدار آن متعلق به جيره حاوي تركيب ايزوبوتير آلدئيد منو اوره به مقدار 80/4 ميلي گرم در دسي ليتر بود و جيره حاوي اپتيژن با 34/6 ميلي گرم در دسي ليتر بين اين دو قرار گرفت(01/0>p). گوارش پذيري ماده خشك، ماده آلي، الياف نامحلول در شوينده خنثي و شوينده اسيدي و همچنين توليد پروتئين ميكروبي تحت تاثير بكار گيري تركيبات آهسته رهش قرار نگرفت ولي مصرف ماده خشك در دامهاي تغذيه شده با اپتيژن بيشتر از دامهاي تغذيه شده با اوره يا تركيب ايزو بوتيرآلدئيد منواوره بود(05/0>p). بيشترين ميانگين مصرف نيتروژن روزانه در اين آزمايش متعلق به جيره حاوي اپتيژن به مقدار 33/18 گرم در روز و كمترين مقدار آن مربوط به جيره حاوي تركيب ايزو بوتيرآلدئيد منواوره به مقدار 39/13 گرم در روز بود و بين جيره هاي آزمايشي از نظر مقدار دفع نيتروژن اختلاف معني داري مشاهد گرديد. بيشترين مقدار دفع نيتروژن مدفوع مربوط به جيره حاوي اپتيژن به مقدار95/6 گرم در روز و كمترين مقدار دفع نيتروژن ادرار به مقدار 12/4 گرم در روز متعلق به دامهاي تغذيه شده با جيره حاوي تركيب ايزو بوتيرآلدئيد منواوره بود(01/0>p). نتيجه گيري: نتايج نشان داد كه تركيبات مورد نظر قابليت جايگزيني با اوره را دارند و استفاده از آنها در جيره نشخواركنندگان مي تواند شرايط ايمن تري را از لحاظ به كارگيري نيتروژن غير پروتئيني فراهم نمايد اگرچه ممكن است بكارگيري آنها در همه حالات منجر به بهبود عملكرد در مقايسه با اوره نشود.