دشواري گفت و گو نگاهي به كتاب هابر ماس و روشنفكران ايراني

پيشتر يادداشتي با عنوان «هابرماسي و ابژه هاي ايراني» در نقد كتاب هابرماسي و روشنفكران ايراني نوشته ام كه در روزنامه شرقي (سه شنبه 9 شهريور 1395) منتشر شده است. مطالب آن نوشته را در اين جا تكرار نخواهم كرد. در كتاب مذكور نكات تأمل برانگيزي درباره نسبت روشنفكران ما با هابرماس مطرح گشته است. از جمله آن نكات، يكي آن است كه هابرماس روشنفكران ايراني را فاقد پشتوانه تئوريك (ص 223) ديده و دانسته است. ديگر آن كه گفته شده است كه ميان هابرماسي و روشنفكران ايراني رابطه سوژه - ابژه حاكم بوده و هابرماس از موضع اسوژه» و از بالا به روشنفكران ايراني به عنوان ابژه هاي متعلق شتاخت مي نگريسته است (ص 411). اين دو نكته حاكي از آن است كه طرفين در جايگاه مساوي و برابر نبوده اند. از اين رو ميتوان گفت كه اساساً گفت وگويي جدي و راستين ميان هابرماسي به عنوان فيلسوف گفت وگو و روشنفكران ايراني شكل نگرفته است.