خاورشناسان و هرمنوتيك: امامان در تفسير قرآن مطالعه موردي ديدگاه رابرت گليو

رابرت گليو از خاورشناسان معاصر در مقاله «هرمنوتيك متقدم شيعي: برخي فنون تفسيري منسوب به امامان شيعه » با رهيافت توصيفي تبييني به بررسي اخبار تفسيري متعلق به دوره هرمنوتيك مرجعيت مطلق امام در تفسير قرآن پرداخته است. نتايج تثبيت اين هرمنوتيك در سه قرن نخست هجري تاريخ شيعه عبارت است از: عدم ارائه توجيه معناشناسي از سوي امام، عدم استناد به نظريه تفسيري خاص، ترجيح معناي ارائه شده از سوي امام در فرض تعارض. برابر مباني اين هرمنوتيك با وجود امام، هرگونه نظريه هرمنوتيكي بي فايده بوده است و اعتقاد به معصوم بودن امام نياز به هرگونه نظريه تفسيري را كه فرايند رسيدن به يك معناي خاص از طريق آن طرح ريزي مي شود، برطرف مي سازند. گليو اين نتايج را از طريق تحليل روايات تفسيري موجود در منابع روايي متقدم شيعه به دست آورده است. وي تلاش دارد با روش هاي سبك شناسي و تحليل متن، فنون تفسيري به كار رفته در احاديث تفسيري را بكاود تا فرضيه وجود يك نظريه هرمنوتيك نزد امامان شيعه را به آزمون بسپارد. برآيند مقاله وي فقدان شواهد كافي براي اثبات انسجام در هرمنوتيك قرآني امامان شيعه است. نويسنده در نوشتار حاضر به نقد و ارزيابي ديدگاه هاي رابرت گليو در مقاله مذكور همت گمارده است. رهيافت وي در نوشتار، تحليلي انتقادي بوده و ابتدا آراي رابرت گليو را تقرير و سپس آنها را در سه بخش محتوايي، شكلي و روشي در بوته نقد و ارزيابي قرار مي دهد.