تحليل محتواي پايان نامه‌هاي كارشناسي ارشد و دكتري رشته تاريخ و فلسفه تعليم و تربيت دانشگاه شهيد چمران از نظر كاربست مولفه‌هاي تفكر انتقادي پيتر فسيونه

A content Analysis of M.A. and Ph.D. theses in history and philosophy of education, taking place in Shahid Chamran University of Ahvaz, and their using critical thinking skills, in Peter Facione’s vie

هدف اين پژوهش تحليل محتواي كمّي و كيفي پايان نامه‌هاي كارشناسي ارشد رشته تاريخ و فلسفه آموزش و پرورش و رساله هاي دكتري رشته فلسفه تعليم و تربيت دانشگاه شهيد چمران اهواز از نظر ميزان كاربرد مولفه هاي تفكر انتقادي فسيونه و تبيين نحوه به كارگيري آن مولفه ها، در اين پايان‌نامه‌ها مي باشد. در تحليل محتوا 75 پايان نامه كارشناسي ارشد و رساله دكتريِ دفاع شده طي سال‌هاي 91-1377 مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه پايان نامه هاي كارشناسي-ارشد در مهارت طبقه‌بندي با 40/10 درصد، تحليل استدلال‌ها و طرح و تدوين نتايج هر كدام با 90/9 درصد، تشخيص درست مباحث و دلايل با 72/9 درصد، آزمون ايده‌ها و بررسي و پرسش از شواهد و اعلام نتايج با 55/9 درصد، كشف معنا و وضوح بخشيدن به معنا با 38/9 درصد، گمانه زني در مورد نتايج بديل با 46/5 درصد و توجيه و تبيين روند كار با 95/4 درصد، ارايه و تصريح استدلال ها با 78/4 درصد، سنجش ادعاها و استدلال ها با 43/4 درصد و خودآزمايي با 39/2 درصد بيشترين تا كمترين فراواني را به خود اختصاص داده اند. در رساله هاي دكتري، مهارت اعلام نتايج و تصريح استدلال ها با 38/7 درصد و كشف معنا و وضوح بخشيدن به معنا و آزمون ايده ها با 25/6 درصد و ساير مهارت ها به يك نسبت و با 95/7 درصد به كار گرفته شده است. نتايج تحليل محتواي كيفي نيز نشانگر اين بود كه در عين اينكه كوشيده شده مهارت‌هاي نقادي در پژوهش ها رعايت شود، اما اين كاربست با توجه به مهارت‌هاي مورد نظر فسيونه، به نحو مطلوبي انجام نشده است.

The purpose of this study is to analyze the quantitative and qualitative contents of the History and Philosophy of Education field of M.A. dissertations and Philosophy of Education of Ph.D. theses, taking place in Shahid Chamran University of Ahvaz, in terms of the extent of using the critical thinking of Facione components. In the analysis, contents of 75 M.A. dissertations and Ph.D. theses were studied. The results showed that in M.A. dissertations the critical thinking skills have been used us follows: categorizing with 10.40 percent, analyzing reasons, design, and developing the result each with 9.90 percent , identifying the discussions and the reasons with 9.72 percent , testing the ideas, examining and questioning about the evidences, and stating the results with 9.55 percent , exploring and clarifying the meaning with 9.38 percent ,hypothesizing about the substituent results with 5.46 percent , and justifying and explaining the process of working with the 4.95 percent, presenting and clarifying the reasons with 4.78 percent , assessing claims and arguments with 4.43 percent , and self-examination with 2.39 percent, had the highest and the lowest frequency. In Ph.D. theses, the ability of stating the results and clarifying the arguments with 7.38 percent, and, exploring and clarifying the meaning and testing the ideas with 6.25 percent and other skills with a same ratio with 7.95 percent were observed. The results of qualitative content analysis also indicated that while researchers have tried to work on critical skills, but this practice has not been done in an appropriate manner, according to Facione?s view.