تحليل فقهي و حقوقي ماليت استقلالي اوراق بهادار

»The legal and jurisprudential Analysis of independent value of Securities«

بدون ترديد ماليت و ارزش اوراق بهادار از حيث تحليل اقتصادي، به منشأ صدور آنها وابسته است و في‌نفسه ارزش و ماليتي ندارند؛ در عين حال گروهي از حقوقدانان با تأكيد بر اوراق سهام و بر مبناي نظريۀ تقليدي «ادغام»، براي اوراق بهادار ارزش و ماليت استقلالي قائل شده‌اند و آنها را از روابط حقوقي منشأ صدورشان، منفك و مستقل دانسته‌اند. اين گروه اوراق بهادار را في‌نفسه نوع خاصي از حقوق عيني محسوب مي‌كنند و نقل و انتقال آنها را خارج از حقوق تعهدات و قراردادها مي‌دانند. در اين رابطه به‌نظر مي‌رسد نه تنها هيچ‌يك از دلايل ارائه‌شده وجاهتي ندارد، بلكه به‌دليل عدم انفكاك مقررات حقوق اموال از حقوق قراردادها در حقوق اسلامي و به‌تبع آن حقوق ايران، توجيه ماليت مستقل براي اوراق ضرورت چنداني ندارد و اثر خاصي بر آن مترتب نيست؛ در واقع اين ديدگاه نه تنها توجيه اقتصادي ندارد، بلكه توجيه فقهي و حقوقي هم ندارد كه در اين مقاله با روش تحليلي توصيفي به نقد و بررسي آن خواهيم پرداخت.

Without any doubt the value of the securities in the economic analyses isdepending on the origin of assets and they don’t have value themselves. In respect of the rule of paper document in the nature of securities, some of Iranian lawyer argues that the right to which the paper document relates materializes in the document and can therefore be transferred according to the rules governing tangibles. If the paper document is transferred, the buyer not only acquires title to the paper, but also becomes entitled to the right to which the paper relates. This view refers to the fact that the document relating to the security embodies a valuable right, but this view,based on the principles of Islamic law,  in this system and therefor in the Iran legal system seems not correct.