شيمي كاني و دمافشارسنجي سنگ‌هاي ميگماتيتي منطقۀ بروجرد (شمال پهنۀ سنندج-سيرجان)

Mineral chemistry and thermobarometry of migmatitic rocks of Boroujerd area (north of SanandajSirjan zone)

ميگماتيت ها، بخش مهمي از دگرگوني درجۀ بالاي هالۀ دگرگوني بروجرد (شمال پهنۀ سنندج -سيرجان) را تشكيل داده اند. مجموعۀ ميگماتيتي، دربردارندۀ ميگماتيت ها، ميگماتيت هاي تحوّل يافته از شيست ها و ميگماتيت هاي تحوّل يافته از هورنفلس ها با تنوّع ساختاري و كاني شناسي است. اين سنگ ها به صورت بخش هاي روشن (لوكوسوم)، تيره (ملانوسوم) و تيره و روشن (مزوسوم) ديده مي شوند. بخش روشن عمدتاً از كاني هاي كوارتز، پلاژيوكلاز، آلكالي فلدسپار، بيوتيت و مسكوويت تشكيل شده است و بافت پرتيت، پويي كيلوبلاستيك، گرانوبلاستيك، گرافيكي و ميرمكيتي دارد. ملانوسوم ها، بيوتيت، گارنت، آندالوزيت، سيليمانيت و تورمالين هستند و بافت لپيدوبلاستيك، پورفيرولپيدوبلاستيك و لپيدوپورفيروبلاستيك دارند. در مزوسوم ها علاوه بر كاني هاي تيره، بيش تر كاني هاي تشكيل دهندۀ بخش روشن نيز مشاهده مي شود و معمولاً بافت پورفيروبلاستيك، لپيدوبلاستيك و گرانوبلاستيك نشان مي دهند. با توجّه به نتايج به دست آمده از بررسي هاي پتروگرافي و تجزيۀ شيميايي سنگ كل، سنگ مادر غالب آنها سنگ هاي پليتي بوده است. نتايج دما فشارسنجي به دست آمده، محدودۀ دمايي 568 تا 662 درجۀ سانتيگراد و فشار 8/2 تا 3/3 كيلوبار را نشان مي دهد. با توجّه به دما و فشار محاسبه شده، گراديان زمين گرمايي به ترتيب براي شيست هاي ميگماتيتي و ميگماتيت ها 48 و60 درجۀ سانتيگراد بر كيلومتر است. انتشار حرارت ناشي از تودۀ بروجرد و ماگماتيسم مافيك (كه انكلاوهايي از آنها در گرانيتوييدها ديده مي شود) و سيالات فرورانشي، سبب ايجاد ميگماتيت ها شده است. عامل اصلي افزايش گراديان زمين گرمايي، وجود توده هاي آذرين داغ و ورود سيالات تودۀ نفوذي در قوس هاي ماگمايي است.

Migmatites have formed an important part of highgrade metamorphism in the Boroujerd area aureole (north of SanandajSirjan zone). Migmatitic complex including: migmatites, schist migmatites and hornfelse migmatites with a different range of structural and mineralogical compositions. These rocks are observed as light (leucosome), dark (melanosome) and dark and light (mesosome). Leucosomes mainly composed from quartz, plagioclase, Kfeldspar, biotite and muscovite and also have perthite, poikiloblastic, granoblastic, graphic and myrmekite textures. Melanosomes formed from minerals such as biotite, garnet, andalusite, tourmaline and sillimanite have lepidobalastic, porphyrolepidoblastic and lepidoporphyrobalastic textures. Mesosomes formed from dark and light minerals and show porphyroblastic, lepidoblastic and granoblastic textures. According to petrographic studies and whole rock chemical analyses for these rocks revealed that dominant protolith is pelitic rocks. The thermobarometry results showed temperature range of of 568°C to 662 °C and pressure of 2.8 to 3.3 kbars. According to the calculated temperature and pressure, the geothermal gradient of schist migmatites and hornfels migmatites determined 48 °C/km and 60 °C/km, respectively. Heat release of the Bourojerd pluton, mafic magmatism in area (that enclaves of them can be seen in the granitoids) and subduction fluid causes migmatites that it shows the main factor increasing geothermal gradient is the presence of hot igneous plutons and enter intrusion fluid in the magmatic arcs.