زيبايي شناسي كاركرد «آب و باد» در تشبيهات تمثيلي قرآن با تكيه بر نظريه بافت زباني

An Aesthetic Analysis of the Function of Water and Wind in the Qur'anic Allegorical Similes based on Linguistic Context Theory

«تشبيه تمثيل» يكي از اسلوب هاي بياني قرآن كريم است كه خداوند متعال براي محسوس كردن مفاهيم عقلي و پرده برداي از تنديس معاني ماورايي از آن بهره گرفته است. عناصر طبيعت از جمله (باران و باد) به دليل ارتباط مستقيم انسان با آنها، در تمثيل هاي قرآني كاربردي پر رنگ دارد. اين مقاله در پي آن است با استفاده از روش توصيفي تحليلي  و با تكيه بر نظريه بافت زباني(سطح صوتي، صرفي، نحوي، معناشناختي) به بررسي كاركرد مثبت يا منفي اين عناصر در تشبيهات تمثيلي قرآن پرداخته و به اين سؤال پاسخ دهد كه اين دو عنصر در انتقال تصوير وجه شبهِ برخاسته از اين تمثيل ها، چه نقشي ايفا مي كنند و بافت زباني قرآن چه تأثيري بر تبيين كاركرد اين دو عنصر در انتقال وجه شبه مي گذارد؟ نتايج بررسي در اين مقاله حاكي از آن است كه دو عنصر باد و باران در تشبيهات تمثيلي قرآن كاركردي مثبت دارد و چنانچه در جملاتي به كار رفته باشد كه به ظاهر بار معنايي منفي دارند؛ اما بافت زباني قرآن به گونه اي است كه سبب مي شود اين دو عنصر به صورت غير مستقيم در تفهيم وجه شبه و روشنگري مفاهيم ناپايداري دنيا، تباهي اعمال كافران و مشركان، نتيجه انفاق در راه خدا و همچنين نابودي اجر انفاق كنندگانِ منت گذار و آزار دهنده، كاركردي مثبت داشته باشند.

Allegorical simile is one of the expression modes of the Holy Qur'an that Allah, the almighty, has used to make rational concepts sensible and to unveil their metaphysical meanings. Natural elements such as wind and rain have a strong application in the Qur'anic allegories due to humans' direct contact with them. This article seeks to study positive or negative functions of these elements in Qur'anic allegorical similes relying on Linguistic Context Theory (at levels of phonology, morphology, syntax, semantics) and to answer the question that what roles these two natural elements play in the pseudoimage transfer raised from these allegories and how the Qur'anic linguistic context influence the explication of the functions of these two elements in the pseudo transfer. The results indicate that the two elements of wind and rain have a positive function in the Qur'anic allegories and although they are used in sentences that appear to have negative connotations, the linguistic context of the Qur'an is in such a way that these two elements have an indirect positive function in making the similarity understandable as well as in illuminating the concepts of this world's instability, the vitiation of the acts of infidels and polytheists, the result of spending in the way of Allah as well as the destruction of the reward of boasting and annoying donators.