بررسي لايه ي آوايي سوره ي مباركه ي "انبياء" از منظر سبك شناسي

A Stylistic Study of the Phonetic Level of the Holy Surah alAnbiyā

سبك شناسي، به عنوان يكي از گرايش هاي زباني نقد متون ادبي، از لايه هاي مختلفي براي تحليل متن سود مي جويد كه سطح آوايي يكي از آن ها به شمار مي آيد. در اين لايه، برجسته ترين ويژگي هاي خلق موسيقي كه به دليل "نشان دار" بودن به يك مشخصه ي سبكي بدل مي گردد، بررسي مي شود و جنبه هاي زيبايي شناسي آن بازگو مي گردد. اوج زيبايي موسيقي در متون ادبي را در آيات قرآن مي توان يافت، كه با آرايش كلمه ها و چينش دقيق آن ها در كنار هم، باعث تناسب و انسجام شده و توجه خواننده را به متن جلب مي كند. از آنجا كه موسيقي نقش بي بديلي در قرآن كريم ايفا مي كند، لذا در اين پژوهش مهمترين جنبه هاي خلق موسيقي را در سوره ي مباركه ي(أنبياء) مورد واكاوي قرار داده ايم. در اين سوره ي مباركه، شواهد مخلتفي سبب خلق موسيقي و آهنگ گشته است، اما برخي به دليل بسامد بالا، به يك مشخصه ي سبكي بدل گشته است، كه در زير مجموعه ي موسيقي دروني، موسيقي معنوي و موسيقي فكري به آن ها پرداخته شده است. ايجاد تناسب، انسجام و هماهنگي لفظ با معني به منظور جلب خواننده، تصوير سازي صحنه هاي فرح بخش بهشتيان و عذاب آور دوزخيان از طريق صفات و حروف، تثبيت معاني در ذهن از طريق كاربرد مفاهيم متضاد، از كاركرد هاي موسيقي در اين سوره ي مباركه است. اين پژوهش، با روشي تحليلي توصيفي به بررسي لايه ي آوايي سوره ي مباركه انبياء پرداخته است.

1] Stylistics, as a branch of linguistics for criticizing literary works, uses various levels to analyze texts, one of which being the phonetic level. In this study, the most prominent features of rhythmic composition, which become stylistic features for their being “marked” were studied, and their aesthetic aspects were identified. The climax of rhythmic beauty in literary works can be found in the Qur'anic ayahs in which the words arrangement and their precise alignment has created congruence and coherence attracting readers’ attention to the text. As rhythm has a matchless function in the Holy Qur'an, in the present study the most significant aspects of rhythmic composition in Surah alAnbiyā were put into our focus of attention. In this holy Surah, different evidence contribute to rhythmic composition, some of which have been turned into a stylistic feature owing to high frequency. Here three categories of internal, spiritual and mental rhythm were analyzed taking a descriptiveanalytic approach. Making congruence, coherence, and agreement between word and meaning to attract readers, visualizing exhilarating scenes experienced by paradisedwellers and agonizing ones by helldwellers through features of letters and fixing meanings in mind through applying antonymous concepts are considered as major rhythmic functions in this Surah.   m