بررسي رابطه قطر و ارتفاع درختان با توزيع خشكيدگي در توده هاي جنگلي بلوط استان ايلام

سابقه و هدف: بروز پديده زوال در جنگل هاي بلوط زاگرس در سال هاي اخير، ضرورت انجام بررسي و پژوهش در زمينه عوامل و شيوه هاي گسترش آن را ايجاب نموده است. بررسي عكس العمل درختان و توده جنگل در مقابل اين پديده و توزيع آن در طبقات اندازه درختان براي جنگلشناسان از اهميت خاصي برخوردار است. اين تحقيق با هدف بررسي ارتباط اندازه (قطر و ارتفاع) درختان بلوط با ميزان ابتلاء به خشكيدگي و توزيع آن در طبقات قطري و ارتفاعي درختان انجام شده است. مواد و روشها: تعداد 12 توده از جنگلهاي بلوط ايراني (Quercus brantii) دچار خشكيدگي، در شرايط مختلف رويشگاهي جنگل مله سياه از توابع استان ايلام انتخاب و در هريك از توده ها، يك خط ترانسكت تصادفي و در طول هر ترانسكت 3 قطعه نمونه مربعي 25 آري مشخص و اطلاعات مربوط به قطر و ارتفاع درختان تودها در قطعات نمونه اندازه گيري و ثبت گرديد. تجزيه و تحليل اطلاعات و بررسي توزيع زوال در طبقات قطري و ارتفاعي، در قالب آناليز واريانس يك طرفه و با بهره گيري از نرم افزارهاي مناسب از قبيلSPSS و Excel صورت گرفت. يافته ها: نتايج نشان داد كه بجز طبقه قطري اول (زير 10 سانتيمتر) در بقيه طبقات روند كاهشي كه نشان دهنده ناهمسالي توده بود، مشاهده گرديد. همچنين توزيع اندازه درختان حاكي از آن است كه حدود 86 درصد درختان، كمتر از 40 سانتي متر قطر داشتند. شكل كلي نمودار توزيع ارتفاع جنگل بصورت نرمال دو كوهانه است و توزيع اندازه درختان حاكي از آن بود كه حدود 70 درصد درختان ارتفاعي بين 4 تا 8 متر داشتند. نتيجه گيري: گرچه درصد بيشتري از درختان طبقات قطري و طبقات ارتفاعي بالاتر دچار خشكيدگي شده بودند، اما خشكيدگي مشابه روند توزيع كل درختان بوده و در همه طبقات ديده شد. تجزيه و تحليل رابطه بين قطر برابر سينه و ارتفاع درختان بلوط با ميزان خشكيدگي در آنها هيچگونه تفاوت معني داري را نشان نداد.