بررسي دو سالانه جدول زندگي كرم برگ خوارتوتGlyphodes pyloalis Walker (Lep.: Pyralidae) در شرايط صحرايي

پروانه برگ خوار توت Glyphodes pyloalis Walker آفت اختصاصي درختان توت در شمال ايران است. در پژوهش حاضر، پارامترهاي جدول زندگي اين آفت در سال هاي 1393 و 1394 در شرايط صحرايي شهر رشت بررسي شد. داده هاي جدول زندگي بر اساس نظريه سن- مرحله رشدي دوجنسي تجزيه و تحليل شدند. بين طول دوره پيش از بلوغ در دو نسل در سال 1393 اختلاف معني دار بود، اما در طول دوره پيش از بلوغ براي سه نسل در سال 1394 اختلاف معني داري مشاهده نشد. كل دوره پيش از تخمريزي، دوره تخمريزي و باروري در نسل اول سال 1393 به صورت معني داري بيش تر از نسل دوم بود. نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) در نسل اول سال 1393 (093/0 بر روز) كم تر از نسل دوم (106/0 بر روز) بود در حالي كه نرخ خالص توليد مثل (R0)، نرخ ناخالص توليدمثل (GRR) و ميانگين طول يك نسل (T) در نسل اول سال 1393 بيش تر از نسل دوم بود. مقدار r، R0 و T براي نسل هاي اول تا سوم مورد مطالعه در سال 1394 به ترتيب بين 093/0 - 081/0 بر روز، 62/24 - 66/14 نتاج و 32/33 - 91/32 روز نوسان داشت. از آن جا كه پارامترهاي جدول زندگي اين آفت در نسل هاي مختلف در شرايط طبيعي متفاوت بود، نتايج پژوهش حاضر نشان مي دهد كه جمع آوري داده هاي جدول زندگي در شرايط صحرايي ضروري به نظر مي رسد تا با درك دقيق تغييرات فصلي كرم برگ خوار توت در برنامه هاي كنترل تلفيقي گام موثري برداشت.

Lesser mulberry pyralid, Glyphodes pyloalis Walker is a serious monophagous pest of mulberry in northern Iran. In this study, life table parameters of G. pyloalis were determined during 2014 and 2015 under field conditions in Rasht, Guilan, Iran. Data were analyzed based on an age-stage, two-sex life table. The results showed that total immature developmental time was significantly different for two generations in 2014, whereas, there was no significant difference among three generations of G. pyloalis in 2015 under field conditions. In addition, total preoviposion period, oviposition period and fecundity of adults in first generation were significantly higher than second generation in 2014. The intrinsic rate of increase (r) of G. pyloalis in first generation (0.093 day-1) was significantly less than the second generation in 2014. Whereas, the net reproductive rate (R0), gross reproductive rate (GRR) and the mean generation time (T) were significantly higher in first generation than second generation in 2014. Furthermore, the r, R0 and T values ranged from 0.081 – 0.093 day-1, 14.66 – 24.62 offspring and 32.91 – 33.32 days among three generations in 2015. Because of different life table parameters of the pest generations under field conditions, the results of present study confirmed that collection of life table data under ?eld conditions is invaluable for understanding the seasonal population dynamics of G. pyloalis to construct an effective pest management program.