كاربرد توزيع تصادفي قطعات نمونه در مطالعه فلور ، شكل زيستي و كورولوژي (مطالعه موردي: جنگل هشتاد پهلو)

سابقه و هدف: جنگل هاي زاگرس به عنوان وسيع ترين منطقه جنگلي ايران به لحاظ تنوع گياهي داراي اهميت وي‍ژه اي مي باشد. شناخت پوشش گياهي زيربناي مطالعات اكولوژيكي، مديريت و حفاظت گونه هاي گياهي يك منطقه محسوب مي شود. با توجه به اهداف مطالعه، نوع پوشش گياهي، تنگناهاي فنولوژيك و تاكسونوميك و امكانات مادي و اجرايي مطالعات تنوع پوشش گياهي به روش هاي گوناگوني انجام مي گيرد، در اين ميان يكي از روش هاي متداول، روش پيمايش زميني است. هدف از اين پژوهش بررسي توانايي قطعات نمونه چند اندازه اي اصلاح شده ويتاكر با توزيع كاملاً تصادفي در تيپ هاي مختلف رويشي در شناسايي پوشش گياهي جنگل است. مواد و روش ها: در اين راستا منطقه هشتاد پهلو در استان لرستان به مساحت 8072 هكتار انتخاب شد. جهت بررسي و شناسايي پوشش گياهي، ابتدا با جنگل گردشي چهار تيپ گياهي بلوط خالص، بلوط به همراه كيكم، تيپ آميخته اي از دافنه، گون و راناس، و تيپ علفزارهاي مناطق مرتفع مورد شناسايي قرار گرفت سپس به منظور شناسايي گونه هاي گياهي تعداد 21 قطعه نمونه چند اندازه اي ويتاكر به مساحت 250 مترمربع به صورت كاملاً تصادفي در هر تيپ مستقر گرديد. در هر قطعه نمونه گونه هاي گياهي با استفاده از منابع معتبر مورد شناسايي قرار گرفتند هم چنين بررسي شكل زيستي گياهان و كوروتيپ آن ها به ترتيب بر اساس روش رانكاير و تقسيم بندي نواحي رويشي زهري انجام شد. طبقات حفاظتي عناصر گياهي موجود در منطقه نيز بر اساس طبقه بندي IUCN و Red data book of Iran مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: نتايج مطالعه نشان داد كه در منطقه موردمطالعه تعداد 211 گونه گياهي متعلق به 165 جنس و 45 خانواده وجود دارد. بزرگ ترين خانواده ازلحاظ تعداد گونه خانوادهCompositae با تعداد 28 گونه، (27/13%) مي باشد. بررسي انتشار جغرافيايي فلور منطقه نشان داد كه بيش ترين پراكنش جغرافيايي متعلق به ناحيه ايرانو- توراني با 80گونه (91/37%) و ناحيه ايرانو-توراني و مديترانه اي با 55 گونه (6/26%) مي باشد. در بين گياهان موجود در منطقه به ترتيب تروفيت ها با 88 گونه (9/43%)، ژئوفيت ها با 43 گونه (43/21%)، كامفيت ها با 25 گونه (2/13%)، همي كريپتوفيت ها با 18 گونه (57/9%) و فانروفيت ها با 15 گونه (1/8%) مهم ترين شكل هاي زيستي منطقه را تشكيل مي دهند. نتيجه گيري: مقايسه نتايج اين مطالعه با نتايج مطالعه اي كه به روش پيمايش زميني در منطقه هشتاد پهلو انجام گرفته بود نشان داد كه روش توزيع تصادفي قطعات نمونه در تيپ هاي مختلف گياهي ضمن مديريت و صرفه جويي در زمان و هزينه از توان بالايي براي جمع آوري و شناسايي غالب گونه هاي منطقه برخوردار است.