كاهش رغبت به ازدواج مجدد (مطالعه موردي: زنان سرپرست خانوار شهر اصفهان)

Reduction of Tendency to Remarriage: Case Study of Female Household Heads in Isfahan

پژوهش حاضر در پي آن است تا به توصيف و تفسير كنش ها و اعمال مشاركت كنندگان (زنان سرپرست خانوار تحت پوشش كميته امداد امام خميني استان اصفهان) در پديده ازدواج مجدد بپردازد و تجربه زيسته قبل از طلاق و دلايل كاهش رغبت اين زنان به ازدواج مجدد را كشف و توصيف كند. پيچيدگي و چند وجهي بودن پديده تحت مطالعه از يك سو و زمينه مند بودن در بافت فرهنگي از سوي ديگر، به اتخاذ رهيافت كيفي و استراتژي پديدارشناختي و نظريه زمينه اي منجر شد. براي اين منظور، سعي شد داده هاي پژوهش با ابزار مختلفي چون مصاحبه هاي عميق و نيمه-ساختمند، مشاهده هاي ميداني و مشاركتي، گفتگوهاي غير رسمي و استفاده از اسناد و گزارش ها جمع آوري شود. در نهايت، يافته هاي به دست آمده در قالب مدل پارادايمي اشتراوس و كوربين ارايه شد. ميدان مطالعه زيست جهان مددجويان تحت حمايت كميته امداد است. جامعه آماري پژوهش شامل زنان سرپرست خانواده با دامنه سني 18 تا 45 سال بودند كه تحت حمايت كميته امداد امام خميني استان اصفهان قرار داشتند و دست كم يك بار ازدواج كرده بودند و در حال حاضر يا تصميم به ازدواج مجدد گرفته بودند يا هنوز هيچ گونه قصدي براي ازدواج مجدد نداشتند. در اين پژوهش از تركيب دو روش كيفي پديدار شناسي و نظريه زمينه اي و دو روش نمونه گيري هدفمند و نظري استفاده شد. به منظورگردآوري داده ها از تكنيك مصاحبه عميق استفاده شد. در تحليل مصاحبه ها نيز سه مرحله كد گذاري، شامل كدگذاري باز، گزينشي و محوري صورت گرفت. يافته هاي به دست آمده شامل موضوع اصلي خط سير زندگي قبل از طلاق و شش زير مضمون فرعي: «پيش زمينه هاي خانوادگي قبل از ازدواج»، «شرايط ازدواج»، «ويژگي هاي همسر»، «رابطه جنسي»، «تلاش براي حفظ زندگي» و «جرقه اصلي طلاق» بوده است. براين اساس، مشاركت-كنندگان در فرايند تصميم گيري براي ازدواج مجدد به نوعي جانشين هاي نسبي به منظور رفع نيازهاي اقتصادي، اجتماعي، عاطفي و فيزيولوژيكي رسيده اند كه آنها را براي مقاومت در برابر ازدواج مجدد ياري كرده است. نظريه داده مبناي حاضر در قالب يك مدل زمينه اي شامل سه بعد «شرايط»، «تعاملات» و «پيامدها» ارايه شده كه خود مبين نظريه زمينه اي نهايي است.

This study seeks to describe and interpret the actions and lived experience of participants (female household heads covered by Imam Khomeini Relief Foundation in Isfahan Province) in the event of divorce and re-marriage and to explain the reasons of their reduced susceptibility to remarriage. The complexity and multifaceted phenomena being studied, on one hand and the field being interested in a cultural context, on the other hand, have led us to adopt a qualitative approach and phenomenological and grounded theory strategy. For this purpose, we worked with various tools such as research data and semi-structured in-depth interviews, field observation and participation, informal conversations and also used documents, reports, and so on. Finally, findings were presented in Strauss and Corbin paradigm model. Field of study were lived worlds of clients under the auspices of World Relief Foundation. The population under study includes female households heads aged 18 to 45 years under the auspices of Isfahan Imam Khomeini Relief Foundation that at least once married but have already decided not to remarry or don’t have any intention to remarry. In this study, the combination of phenomenology and grounded theory, qualitative and purposeful and theoretical sampling methods were used. In-depth interview technique was applied for data Gathering. The results include one main theme of “the trajectory of life before divorce” and 6 other themes including "family background before marriage," "marriage conditions" "characteristics of spouse", "sexual relationship", "trying to save marriage" and "main spark for divorce". Grounded theory as a context model includes "conditions", "engagement" and "consequences" which all these three aspects have presented themselves in a final theory.