رابطه ي باورهاي معرفت شناختي و باورهاي ضدروشن فكري با گرايش به تفكر انتقادي در دانشجويان كارشناسي ارشد دانشگاه يزد

Relationship between epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs with critical thinking disposition in M. A. students of Yazd University

پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه‌ي باورهاي معرفت شناختي و باورهاي ضد روشن‌فكري با گرايش به تفكر انتقادي در دانشجويان كارشناسي ارشد دانشگاه يزد در سال تحصيلي 93-1392 انجام گرفت. جامعه ي آماري پژوهش شامل 2180 دانشجوي دوره كارشناسي ارشد دانشگاه يزد بود كه از اين جامعه بر اساس جدول مورگان-كرجسي تعداد 360 نفر از سه دانشكده ي علوم انساني، علوم پايه و فني- مهندسي به عنوان نمونه به روش تصادفي خوشه اي انتخاب شدند. براي سنجش متغيّرهاي پژوهش از پرسشنامه ي باورهاي معرفت شناختي شومر با پنج بعد ساده دانستن دانش، قطعي دانستن دانش، منبع دانش، ذاتي دانستن توانايي يادگيري و سريع دانستن فرايند يادگيري؛ پرسشنامه ي باورهاي ضدروشن فكري دانشجو ايگنبرگر و سيلندر و پرسشنامه ي گرايش به تفكر انتقادي ريكتس با سه بعد نوآوري، بلوغ فكري و اشتغال ذهني استفاده شد. تحليل داده ها نيز با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه به روش گام به گام صورت گرفت. نتايج نشان داد كه باورهاي معرفت شناختي و باورهاي ضدروشن فكري با گرايش به تفكر انتقادي رابطه ي منفي معنادار دارند. هم چنين، نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه از ميان ابعاد باورهاي معرفت شناختي، منبع دانش با بتاي (106/0) به طور مثبت، قطعي دانستن دانش با بتاي (11/0-) و ذاتي دانستن توانايي يادگيري با بتاي (23/0-) به طور منفي گرايش به تفكر انتقادي را پيش بيني مي كند. باورهاي ضدروشن فكري نيز با بتاي (37/0-) به طور منفي در پيش بيني گرايش به تفكر انتقادي نقش دارد. در مجموع يافته هاي پژوهش حاضر ضرورت شناسايي نقش باورهاي معرفت شناختي و بازشناسي نقش باورهاي ضدروشن فكري را در كيفيت گرايش به تفكر انتقادي دانشجويان نشان مي دهد.

The present study was conducted to investigate the relationship between epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs with critical thinking disposition. Method: The study sample consisted of 2180 M. A. students of Yazd University. A sample of 360 persons were selected by cluster sampling according to the Morgan-Krejcie table from the faculties of Humanities, Science and engineering. To measure the variables of the study three questionnaires were used: Schommer’s epistemological beliefs questionnaire with five dimensions of simple assuming of knowledge, definite assuming of knowledge, source of knowledge, innate assuming of learning ability and quick assuming of learning process to measure epistemological beliefs Eigenberger and sealander’s student anti-intellectualism scale and Ricketts’ critical thinking disposition inventory with three dimensions of innovativeness, maturity and engagement check anti-intellectual beliefs. The data was also analyzed using Pearson correlation and stepwise multiple regression. Results: The results showed that epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs had a negative significant relationship with the critical thinking disposition. The results of multiple regression analysis also showed that among the dimensions of the epistemological beliefs, source of knowledge with a positive beta (0.106), definite assuming of knowledge with beta (-0.11) and innate assuming of learning ability with beta (-0.23) predicts the critical thinking disposition negatively. Anti-intellectual beliefs with a negative beta (-0.37) has a role in the prediction of the critical thinking disposition. Generally, findings of the present study show that it is necessary to identify the role of epistemological beliefs and recognition of the anti-intellectual beliefs in the quality of critical thinking students’ dispositions.