ارزيابي زيبايي اجزاي جاده جنگلي (مطالعه موردي : جنگل هاي شفارود ، استان گيلان)

سابقه و هدف: در سالهاي اخير توجهات عمومي به كيفيت بصري و زيبايي كناره هاي جاده هاي جنگلي افزايش يافته است. كيفيت بصري يك جاده به مشخصه هايي از قبيل وضعيت سطح جاده، وضعيت پوشش دامنه هاي خاكبرداري و خاكريزي و زيبايي كناره هاي جاده بستگي دارد. مواد و روش ها: در اين مطالعه به منظور بررسي وضعيت زيبايي جاده جنگلي، بخش هايي از جاده هاي سري 3 شفارود در استان گيلان انتخاب شد و مورد ارزيابي قرار گرفت. تعداد 150 عكس از قسمت هاي مختلف چهار جاده جنگلي با سال ساخت متفاوت گرفته شد و به افراد مختلف ارائه شده و مشخصه هاي سطح (سواره رو) جاده، دامنه خاكبرداري، دامنه خاكريزي و كناره (شانه و جوي كناري) جاده مورد ارزيابي قرار گرفت. كيفيت مشخصه ها در عكس ها توسط افراد مورد ارزيابي قرار گرفته و به هر كدام از مشخصه ها نمره (از 1 تا 5) داده شد. سپس ارزش زيبا شناختي متوسط هر يك از مشخصه ها بر اساس مجموع امتيازات عكس ها به دست آمد. به منظور برآورد ارزش زيباشناختي كلي جاده جنگلي، ارزش كيفي بصري متوسط براي هر جاده تعيين شد. به منظور تعيين نوع ارتباط بين ارزش زيباشناختي متوسط هر يك از مشخصه ها و ارزش كيفي بصري متوسط از روش رگرسيون گام به گام استفاده شد. به منظور بررسي تفاوت بين ارزش كيفيت بصري متوسط به دست آمده از مناطق مختلف، از آزمون مقايسه ميانگين فريدمن استفاده شد. علاوه بر اين، براي بررسي ميزان همبستگي بين ارزش زيبا شناختي متوسط مشخصه هاي جاده از آزمون كندال استفاده شد. در نهايت براي هر جاده يك مدل رگرسيوني ارائه شد. يافته ها: نتايج به دست آمده از ميانگين ارزش ها نشان داد كه بالاترين كيفيت، مربوط به سال 1372 با معدل 73/3 و پايين ترين كيفيت مربوط به سال 1387 با معدل 88/1 است. نتايج آزمون مقايسه ميانگين فريدمن نيز نشان داد كه بين ميانگين مقدار عددي ارزش كيفيت بصري متوسط در سالهاي مختلف، تفاوت معني داري وجود دارد. علاوه براين نتايج نشان داد كه دامنه خاكبرداري نسبت به ساير مشخصه ها تاثير بيشتري بر زيبايي كلي جاده هاي جنگلي دارد. نتايج آزمون كندال نيز نشان داد كه ارتباط مستقيم و مثبتي بين مولفه هاي بررسي شده در تمامي سال ها وجود دارد. همچنين براساس نتايج اين تحقيق، جاده هاي قديمي كيفيت بصري بهتري نسبت به جاده هاي تازه ساخت دارند. نتيجه گيري كلي: بي توجهي به استانداردهاي تعيين شده در ساخت جاده، عدم پوشش گياهي مناسب در دامنه هاي خاكبرداري و خاكريزي و استفاده از مصالح با كيفيت پايين در روسازي جاده مي تواند اثر منفي بر ارزش زيبا شناختي جاده بگذارد.