ارزيابي اثرات تنش زمستانه (يخبندان و برف) بر برخي خصوصيات مورفولوژي و فيزيولوژي درختان تجاري مركبات در منطقه تنكابن

مركبات جزء گياهان نيمه گرمسير حساس به تنش يخبندان بوده كه با توجه به نوع ژنوتيپ و شرايط محيطي، داراي واكنش هاي متفاوت هستند. لذا در اين آزمايش براي ارزيابي ميزان آسيب پذيري ارقام تجاري مركبات موجود در منطقه تنكابن (پرتقال تامسون ناول، نارنگي اُنشو و پيج) نسبت به تنش يخبندان 1392، خصوصيات مورفولوژيك و فيزيولوژيك آنها بعد از وقوع تنش، بر اساس طرح بلوك كامل تصادفي با مقايسه ميانگين LSD مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج پژوهش نشان داد كه تنش يخبندان موجب كاهش كلروفيل a ، b ، كل و محتوي آب برگ شد(p≤0.01)، بطوري كه شاخص هاي ذكر شده در پرتقال تامسون ناول بيشترين كاهش را داشته است. بر اين اساس به ترتيب واكنش هاي پراكسيداسيون ليپيد (48/1 مايكرومول بر گرم وزنتر برگ)و نشت يوني (با ميانگين 06/53%) در برگ پرتقال تامسون ناول، نسبت به دو رقم مورد مطالعه در اين پژوهش، بيشتر بود. با تجزيه و تحليل هاي آزمايشگاهي انجام شده مشاهده شد كه در رقم اُنشو، ميزان محتوي پرولين (با ميانگين 3/30 ميلي گرم در گرم وزن تر برگ) و ظرفيت آنتي اكسيداني برگ (44/73%) نسبت به دو رقم ديگر، در مرتبه آماري بالاتر بوده است. اما در ارزيابي ميزان شكستگي شاخه، بيشترين ميزان اين خسارت، در رقم پيج اندازه گيري و ثبت شد. بطور كلي با توجه به صفات اندازه گيري شده مي توان عنوان كرد كه در ارقام مورد پژوهش رقم اُنشو در مقايسه با دو رقم ديگر نسبت به تنش يخبندان متحمل تر بود.