سنجش كيفيت زندگي سالمندان: مروري بر ابزار‌هاي اندازه‌گيري

Measuring quality of life in elderly populations: a review of instruments used

يافته ها: با توجه به افزايش روز افزون جمعيت سالمندان در دنيا، ضرورت دسترسي به اطلاعات دقيق براي برنامه‌ريزي و اقدامات مربوط به حفظ و ارتقاي سلامت سالمندان بيشتر مورد توجه بوده و لازمه اين دسترسي استفاده از ابزارهايي مناسب با ويژگي‌هاي روانسنجي مطلوب است. هدف از اين مطالعه مروري نظام منـد، جهت ارزيابي ابزارهاي رايج اندازه‌گيري كيفيت زندگي سالمندان قرار گرفت. مواد و روش‌ها: با استفاده از كليد واژه‌هاي Quality Of life Instrument، Quality Of Life measure ، Quality Of Life Scale، Older ، Aging بدون هيچگونه محدوديت زماني جستجوي جامعي در مقالات مرتبط با كيفيت زندگي دوران سالمندي منتشر شده در پايگاه هاي اطلاعاتي Pubmed ، Medline و Science direct انجام شد. يافته‌ها: براساس كليد واژه هاي مطالعه حاضر، در مجموع 342 مقاله در اين مطالعه وارد شد. بيشترين ابزارهاي مورد استفاده جهت اندازه‌گيري كيفيت زندگي در سالمندان به ابزارهاي عمومي اندازه‌گيري كيفيت زندگي با 3/81 درصد اختصاص داشت كه درميان آنها فرم كوتاه 36SF- پركاربردترين ابزار بود (81/26) ابزارهاي اختصاصي اندازه‌گيري كيفيت زندگي سالمندان نيز تنها 7/18 درصد را به خود اختصاص داده بودند كه درميان آنها ابزار اختصاصي بررسي كيفيت زندگي سالمندان سازمان سلامت جهان WHOQOL-OLDپركاربردترين ابزار بود ( 65/9 درصد). نتيجهگيري: نتايج اين مطالعه نشان داد با توجه به ويژگيهاي خاص سالمندان استفاده از ابزارهاي روا و پاياي ندازهگيري خاص سالمندان ضروري است. تنها ابزارهايي كه مي‌توان در حال حاضر استفاده از آن را به سالمندشناسان توصيه نمود، پرسشنامه هايي كوتاه و اختصاصي نظير OPQOL-brief، 19CASP- و WHOQOL-age هستند. پيشنهاد مي شود برنامه ريزي دقيق و تدابير ويژه اي جهت طراحي و روانسنجي ابزارهاي اندازه گيري كيفيت زندگي سالمندان در ايران انجام شود. كليدواژه: مرور نظام مند، ابزار سنجش كيفيت زندگي، سالمند

Objective (s): Due to the increasing elderly population in the world, need to access accurate data for planning and action to protect and promote the health of the elderly is more attention. Choosing right tools with good psychometrics properties is a prerequisite for access accurate data. The aim of this systematic review was to assess the common tool used measuring quality of life. Methods: A comprehensive search of databases of Pubmed, Medline, and Science Direct was conducted, using the related keywords to development and psychometrics of older quality of life instruments. Results: In all a total of 342 papers were included in this review. Most commonly used quality of life measures in elderly were generic instruments (81.3%). Among generic measures the 36-Item Short Form Health Survey (SF-36) was widely used (26.8%), while only specific tools to measure quality of life in elderly people accounted for 18.7%. Among specific measures the World Health Organization Quality of Life - OLD was widely used (9.6%). Conclusion: The results revealed that CASP-19, OPQOL-BRIEF and WHOQOL-AGE are the best specific measures that can be recommended for measuring quality of life in elderly populations.