بررسي باستان شناختي زيستگاه هاي باكون در شرق فارس ، دشت فسا

باكون يكي از شاخص ترين فرهنگ هاي پيش ازتاريخ فارس است كه تقريباً يك بازه ي زماني 800 ساله (4000-4800 ق.م.) را در بر مي گيرد. در اين دوره، تحولات زيادي در پيشرفت هاي فني، فرهنگي، بافت اجتماعي و اقتصادي جوامع رُخ داد. تاكنون مطالعه ي آثار اين دوره بيشتر در حوضه ي رود كُر متمركز بوده و ديگر حوضه ها تا حدودي مهجور مانده است. در پژوهش حاضر، آثار اين دوره در شهرستان فسا كه از زيستگاه هاي اصلي دوره ي باكون بوده، مورد مطالعه قرار گرفته است. نتايج بررسي هاي انجام شده در اين منطقه افزايش شديدي را در شمار محوطه هاي باكون نشان مي دهد، به طوري كه تعداد زيستگاه ها از 15 محوطه در دوره ي نوسنگي جديد به 42 محوطه در دوره ي باكون رسيد. به عبارتي شمار محوطه هاي مرتبط با دوره ي باكون نسبت به دوره ي نوسنگي جديد تقريباً سه برابر شد. در اين دوره بخش هاي زيادي از دشت فسا براي اولين بار مسكوني شد و زيستگاه هاي جديدي در سرتاسر منطقه شكل گرفت. با توجه به اطلاعات حاضر، پس از حوضه ي رود كُر، بيشترين تعداد محوطه هاي باكونيِ حاشيه ي جنوبي زاگرس در منطقه ي فسا قرار دارد. در اين راستا، يكي از نكات برجسته و حائز اهميت در نوشته ي حاضر، درك چرايي افزايش محوطه هاي باكوني منطقه نسبت به دوره ي نوسنگي جديد و شناخت مولفه هاي موثر در آن است. بدين منظور، تمام محوطه هاي باكوني منطقه از جنبه هاي مختلف مانند: دسترسي به منابع آب، خاك مناسب، پوشش گياهي و همچنين ارتفاع آن ها نسبت به سطح دريا مورد مطالعه قرار گرفته است. به نظر دسترسي به منابع آب، نقش به مراتب موثرتري در پراكنش محوطه هاي اين دوره داشته است. از ديگر عوامل موثر در الگوي پراكنش اين محوطه ها، وجود خاك مناسب براي كشاورزي و مراتع وسيع براي دامپروري بوده است. با توجه به الگوي پراكنش محوطه هاي باكوني، به نظر مي رسد در اين دوره، يك نوع معيشت توامان كشاورزي و دامپروري در منطقه رواج داشته است.