سنجش انتقادي اخبار تاريخي تفاسير قرآن با بهره گيري از ملاك هاي علم تاريخ و علم حديث

در تفسيرقرآن، نيازمند استفاده از شاخه هاي متعددي از علوم عقلي و نقلي هستيم كه در ميان آنها، تاريخ از اهميتي قابل توجه برخوردار است؛ علي رغم اهميت تاريخ در تفسيرنگاري، نحوه به كارگيري اين علم در تفاسير متقدم و متاخر، آميخته با آسيب هايي گسترده است كه از زمره آنها مي توان به اشاعه دروغ و قلب حقايق تاريخي اشاره نمود. به سبب وجود اين آسيب ها امكان اعتماد كامل به گزاره هاي تاريخي موجود در تفاسير وجود ندارد؛ فلذا لازم است اين اخبار در سنجه نقد قرار گيرند تا علاوه بر رفع آسيب هاي آن، به بهبود و ارتقاء اين علم در تفسير قرآن كمك شود. در اين راستا اولين گامي كه امكان سنجش سطح وسيعي از داده هاي تاريخي تفاسير را فراهم مي آورد ارائه ملاك هايي علمي براي تفكيك داده هاي درست از غلط است. مقاله پيش رو با ارائه مجموعه اي از ملاك ها به دنبال طرح دستگاهي انتقادي در حوزه نقد گزاره هاي تاريخي تفاسير مي باشد. اين دستگاه انتقادي با استفاده از ظرفيت هاي نقد سنتي در علوم حديث و هم چنين ملاك هاي عيني گراي علم تاريخ، سعي در آن دارد تا قابليت نقد گزاره هاي تاريخي تفاسير را فراهم آورد تا بدين نحو امكان سنجش گزاره هاي صحيح تاريخي از سقيم آنها فراهم آيد.