بررسي نقش سازمان هاي پژوهش و فناوري در نظام ملي نوآوري؛ مطالعه موردي پژوهشگاه صنعت نفت ايران

تاكنون كمتر پژوهشي به بررسي نقش موسسات تحقيقاتي و سازمان هاي پژوهش و فناوري در نظام نوآوري پرداخته است. در مقاله پيش رو نخست به بررسي نقش دانش در اقتصاد دانش محور پرداخته شده و سپس نقش مراكز تحقيقاتي در نظام نوآوري و ساماندهي اكوسيستم نوآوري مورد بررسي قرار گرفته و بر اساس آن، چارچوبي براي بررسي وضعيت موجود و جايگاه مطلوب نقش آفريني اين گونه موسسات ارائه شده است. در مرحله بعد پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان يكي از اصلي ترين سازمان هاي پژوهش و فناوري صنعت نفت كشور در كانون توجه قرار گرفته است. بدين منظور پرسشنامه اي طراحي و نظرات 109 نفر از صاحب نظران گردآوري و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. با استفاده از آزمون T يك نمونه اي، معني داري شاخص ها به اثبات رسيد و مشخص گرديد كه فاصله معني داري ميان وضعيت موجود و جايگاه مطلوب نقش آفريني پژوهشگاه وجود دارد. به علاوه نتايج نشان داد كه پژوهشگاه براي نيل به وضعيت مطلوب بايد سه كاركرد «انتشار دانش و فناوري»، «تامين مالي و تسهيل نوآوري» و «سياست گذاري» (كاركردهايي كه در متون اين حوزه به عنوان كاركردهاي اصلي موثر در شكل دهي اكوسيستم نوآوري شناخته مي شوند) را در كانون توجه قرار دهد. بر اين اساس، فعاليت هاي آتي پژوهشگاه صنعت نفت بايد به گونه اي برنامه ريزي شود كه اين سازمان به نهاد ايجادكننده اكوسيستم نوآوري در صنايع نفت، گاز و پتروشيمي تبديل گردد.