ارزيابي كلينيكوپاتولوژيك ضايعات غدد بزاقي در جنوب شرق ايران

Clinicopathological evaluation of salivary gland lesions in the southeast of Iran

مقدمه: عواملجغرافيايي و نژادي از جمله عوامل تاثيرگذار بر وقوع ضايعات غدد بزاقي است. در اين مطالعه به بررسي شيوع ضايعات غدد بزاقي در شهر زاهدان و مقايسه آن با ساير مطالعات اپيدميولوژيك پرداخته شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي و گذشته‌نگر، از كل 1112 نمونه بيوپسي شده مرتبط با ضايعات دهان، فك و صورت يك دوره 11 ساله (1380 – 1390) كه در بايگاني بخش پاتولوژي مراكز درماني دانشگاه علوم پزشكي شهر زاهدان موجود بود، 95 مورد بيوپسي (54/8%) مرتبط با ضايعات غدد بزاقي يافت شد. نوع ضايعات و اطلاعات دموگرافيك بيماران نظير سن، جنسيت و محل ضايعات از پرونده بيماران استخراج و با آزمونFisherʹs Exact Test و Student T Test مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند (05/0=?). يافته‌ها: ميانگين سني بيماران 6/15±6/31 سال بود و نسبت مرد به زن 1 به 1/1 بود. ضايعات نيوپلاستيك در زنان دو برابر مردان شيوع داشت در حالي‌كه اكثر ضايعات غيرنيوپلاستيك در مردان ديده شد. غده تحت فكي (7/27%) و لب (7/27%) بيشترين محل ابتلا را به خود اختصاص داده بودند.موكوسل (6/30%) شايع‌ترين ضايعه غيرنيوپلاستيك، پليومورفيك آدنوما (21%) و موكواپيدرموييد كارسينوما (3/7%) به ترتيب فراوان‌ترين ضايعات نيوپلاستيك خوش‌خيم و بدخيم غدد براقي بودند. نتيجه‌گيري: بطور كلي ضايعات غيرنيوپلاستيك بيشتر از ضايعات نيوپلاستيك بودند و اكثر ضايعات نيز در غدد بزاقي فرعي رخ داده بودند. تفاوت‌هاي كمي در فراواني و توزيع ضايعات غدد بزاقي بين اين مطالعه و ديگر جمعيت‌ها وجود داشت. كليد واژه‌ها: نيوپلاسم‌هاي غده بزاقي، بيماري‌هاي غده بزاقي، اپيدميولوژي.

Introduction: Geographic and racial factors affect the incidence of salivary gland lesions. This study surveyed the prevalence of salivary gland lesions in Zahedan and compared them with other epidemiological studies. Materials & Methods: In this cross-sectional and retrospective study, of a total of 1112 biopsies taken from oral and maxillofacial lesions during an 11-year period (2002–2012) that were available in the Pathology Department archives of medical centers of Zahedan University of Medical Sciences, 95 biopsies (8.54%) were found to be related to salivary gland lesions. Lesion types and demographic data of patients such as age, gender and location of lesions were obtained from patient records and analyzed using Fisherʹs exact test and Student’s t-test (? = 0.05). Results: The mean age of the patients was 31.6±15.6 years and male-to-female ratio was 1:1.1. The incidence of neoplastic lesions in women was twice that in men, while most of the non-neoplastic lesions were found in the men. The most affected locations were the submandibular gland (27.7%) and lip (27.7%). Mucocele (30.6%) was the most common non-neoplastic lesion; pleomorphic adenoma (21%) and mucoepidermoid carcinoma (7.3%) were the most common benign and malignant neoplastic lesions of salivary glands, respectively. Conclusion: Generally, non-neoplastic lesions were more prevalent than neoplastic lesions and most lesions had occurred in the minor salivary glands. There were small differences in the frequency and distribution of salivary gland lesions between the population in this study and other populations. Key words: Epidemiology, Salivary gland neoplasms, Salivary gland diseases