برآورد ارزش تفريحي و شناسايي عوامل موثر بر تمايل به پرداخت پارك هاي طبيعي شهري به روش ارزشگذاري مشروط (CVM)

چكیده مقدمه و هدف پژوهش: فضاهای سبز و پارك های طبیعی شهری با رویكرد ارزش غیرمستقیم، كاركردهای ویژه ای دارند. پوشش گیاهی همراه با جاذبه های دیگر نظیر آبنماها در پارك های شهری علاوه بر تلطیف هوا و تعدیل فشارهای روانی، زمینه بسیار مناسبی برای تبادل افكار و ارتباط خانواده ها نیز فراهم می كند. برآورد ارزش این اماكن تفریحی دارای اهمیت فراوانی است، به طوری كه مردم و مسئولان را از ارزش واقعی محیط زیست شهری بیشتر آگاه ساخته و آنها را در حفظ و برنامه ریزی در گسترش اماكن مصمم می سازد و امتناع از آن در درازمدت پیامدهای ناگواری خواهد داشت. ارزش گذاری اقتصادی، روشی برای برآورد ارزش پولی اینگونه دارایی ها جهت لحاظ نمودن ارزش بالقوه منابع اكوسیستمی در برنامه ریزی های توسعه ای، مدیریت بهره برداری و حفاظت و نگهداری از بوم نظام‌ها به عنوان میراث های طبیعی است. هدف پژوهش حاضر برآورد ارزش تفریحی محیط زیست اصفهان( پارك كوهستانی صفه به عنوان یك نمونه موردی) با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط بوده، افزون برآن عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت بازدیدكنندگان از این پارك را تعیین كرده است نیز تعیین شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع كاربردی و به روش توصیفی – تحلیلی می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارspss ، نرم افزار اقتصادیshazam 90 و نرم افزار ریاضیMathematicaاستفاده شده است. جهت پاسخگویی به فرضیات پژوهش نیز از روش های رگرسیونی و مدل های الگوی لاجیت استفاده شده است. برای برآورد تعداد نمونه ازفرمول كوكران و روش نمونه گیری تصادفی استفاد و كار تحلیل با 300 پرسشنامه پیگیری شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل Logit بیانگر آن است متغیرهای در آمد فرد، سن، تحصیلات، كیفیت پارك و علاقمندی به محیط زیست تأثیر معنی دار مثبت در برآورد تمایل افراد به پرداخت داشته اند و متوسط تمایل به پرداخت هر خانوار در ماه 219/1959 تومان بوده كه با توجه به تعداد سه میلیون بازدیدكننده و متوسط بعد خانوار 8/3 نفر مبلغ كل ارزش تفریحی سالانه پارك كوهستانی صفه 842/751/546/1 تومان برآورد گردید. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل بیش از 75 درصد پاسخگویان متمایل به پرداخت مبالغی از 1000 تا 2000 تومان به عنوان مبلغ ورودی بوده اند. ضریب برآورد شده پیشنهاد،كه مهمترین ضریب در روش CVM می باشد با علامت منفی معنادار شده و این بدان مفهوم است كه در یك بازار فرضی با افزایش میزان مبلغ پیشنهادی برای رقم ورودی میزان تمایل به پرداخت كاهش می یابد كه البته دور از ذهن نبوده و متناسب با انتظار است. با توجه به اثر نهایی این متغیر با افزایش در قیمت پیشنهادی، احتمال پذیرش مبلغ جهت پرداخت بابت استفاده تفرجی 48% كاهش خواهد یافت.