نقش معماران و باستان شناسان غربي در مرمت بناهاي تاريخي ايران در دورۀ پهلوي (1357-1304)

تاكنون مقالات و كتاب هايي در مورد فعاليت هاي حفاري باستان شناسان غربي در محوطه هاي تاريخي ايران، منتشر گرديده است. اما در اين پژوهش كوشش مي شود، به روش تفسيري-تاريخي و از طريق بررسي داده هاي اوليه گرد آوري شده شامل: اسناد دولتي منتشر نشده، اساسنامه هاي انجمن آثار ملي، متون تاريخي، سخنراني ها و خاطرات افراد انجمن آثار ملي، روزنامه ها و منابع كتابخانه اي، به نقش معماران و باستان شناسان غربي در مرمت بناهاي تاريخي در دوره پهلوي (1357-1304) پرداخته شود. در ابتدا، پس از ذكر مقدمه اي كوتاه در خصوص رويكرد پادشاهان قاجار به آثار و بناهاي تاريخي، به چگونگي تشكيل «انجمن آثار ملي» در سال 1301 پرداخته مي شود و به علت هاي دعوت به همكاري معماران و باستان شناسان غربي اشاره مي گردد. سپس دامنۀ فعاليت ها و تاثيرات اين كارشناسان خارجي بر سياست هاي اعمال شدۀ دولت مردان دورۀ پهلوي در خصوص حفاظت و مرمت از بناهاي تاريخي ايران بررسي مي گردد. با بررسي داده هاي اوليه كه تا كنون مورد بررسي قرار نگرفته اند، اين پژوهش به واكاوي نقش كارشناسان غربي در حفاظت يا تخريب بناها و آثار تاريخي در دوران پهلوي مي پردازد.