بررسي ارتباط بين ارزش هاي محيط زيستي و رفتار پسماند خانواده (مطالعه موردي منطقه هفت شهر تهران)

study of the effects of environmental values on household's waste behavior (case study of Tehran)

امروزه رشد و گسترش شهرنشيني موجب مشكلات فراوان محيط محيط‌زيستي شده است. يكي از اين مشكلات، عوارض محيط ‌زيستي ناشي از پسماند است كه با مشاركت اجتماعي افراد جامعه مي‌توان تا حد زيادي از آن كاست. عوامل رواني اجتماعي گوناگوني بر مشاركت شهروندان در برنامه‌هاي مرتبط با پسماند تأثير دارند. يكي از اين عوامل ارزش‌هاي محيط ‌زيستي شهروندان است؛ بنابراين، پژوهش حاضر ارزش‌هاي محيط‌ زيستي و ارتباط آن را با رفتار پسماند بررسي كرده است. براي تبيين اين موضوع از تعاريف ارزشي استفاده شده است. روش تحقيق پيمايشي بوده و از ابزار پرسشنامه براي جمع‌آوري داده‌ها استفاده شده است. 400 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي در سطح خانوارهاي تهران تكميل شده است. پاسخ‌ها از طريق نرم‌افزار SPSS پردازش و با استفاده از آماره‌هاي متناسب با سطح سنجش متغيرها تحليل شده است. نتايج تحقيق نشان داده است شهروندان، ارزش‌هاي محيط ‌زيستي تقريباً بالايي از خود نشان دادند (ميانگين 58/4 از 5). علاوه‌براين، شهروندان تهراني، بازيافت پسماند خانگي خود را در سطح بالايي ابراز داشته‌اند (ميانگين 108/3 از 4). درنهايت، بين دو متغير ارزش‌هاي محيط زيست محيط ‌زيستي و رفتار پسماند رابطه مثبت بسيار ضعيف وجود دارد، به‌گونه‌اي‌كه فقط 5/1 درصد از بازيافت پسماند از طريق ارزش‌هاي محيط‌ زيستي تبيين مي‌شود. در پايان، دلايل وجود رابطه ضعيف بين ارزش‌هاي محيط ‌زيستي و رفتار پسماند تبيين شده است.

Urban growth and development caused many environmental problems in current age. One of these problems is environmental impacts of wastes which can be solved by inhabitant’s participation in municipal recycling and waste programs. There are many psychosocial factors affecting people’s participation in municipal waste and recycling programs. One of these factors is environmental values. So, current article investigated environmental values and its effects on waste behavior. The hypothesis of the research was: there is a relationship between environmental values and waste behavior. For this purpose, theoretical definitions of environmental values and waste behavior were used. Survey was the research method and a questionnaire was used for collecting the data. Clustering sampling was used. 400 questionnaires were filled by householder’s living in the region. Data was analyzed by SPSS software. Result showed that inhabitants showed high environmental values (on average 4.58 of 5). In addition, they also showed good waste behavior (on average 3.108 of 4). Finally, there was a weak positive relationship found between environmental values and waste behavior, in a way that only 1.5% of waste behavior is predicted by environmental values. At the end of the article the reasons of weak relationship between these two variables were explained.