تعيين آگاهي،نگرش و عملكرد مادران كودكان يك تا سه سال در رابطه با سلامت دهان و پوسيدگي زود‌هنگام دوران كودكي در شهر شيراز

Knowledge, attitudes and performance of mothers of children aged 1‒3 years regarding oral health and early childhood caries in Shiraz

مقدمه: آموزش موفق به مادران در رابطه با سلامت دهان و پوسيدگي، مي‌تواند تاثير زيادي در بالا رفتن ميزان آگاهي، نگرش و عملكرد آنان داشته باشد. هدف اين مطالعه، تعيين آگاهي، نگرش و عملكرد مادران كودكان يك تا سه سال در رابطه با سلامت دهان و پوسيدگي زود‌هنگام دوران كودكي در شهر شيراز بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه‌ي توصيفي- تحليلي كه از نوع مقطعي بود، 202 مادر كودك يك تا سه سال بطور تصادفي از بين مراجعه‌كنندگان به چهار مركز بهداشت و درمان در شهر شيراز انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌اي كه روايي و پايايي آن مورد تاييد قرار گرفته بود، بين آن‌ها توزيع شد. سوالات پرسش‌نامه در زمينه‌ي ميزان آگاهي، نگرش و عملكرد مادران در رابطه با سلامت دهان و پوسيدگي زود‌هنگام دوران كودكي طراحي شده بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ي 20 و آمار توصيفي، ضريب همبستگيPearson،Spearman و آزمونtمستقل تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: ميانگين نمره‌ي آگاهي مادران 8/41، نمره‌ي نگرش 2/61 و نمره‌ي عملكرد آن‌ها 2/45 (از 100) بود. بين نمره‌ي آگاهي مادران با نگرش(02/0=p value ) و عملكرد (005/0=p value ) و بين نمره‌ي نگرش و عملكرد مادران رابطه‌ي‌ معني‌دار مستقيم به دست آمد (04/0=p value). بين آگاهي (07/0 = p value) و نگرش(92/0=p value) مادران با سن آنها رابطه‌ي معني‌داري وجود نداشت. بين عملكرد با سن، رابطه‌‌ي معني‌داري وجود داشت(001/0 > p value). بين آگاهي، نگرش و عملكرد مادران با ميزان تحصيلات مادر و سطح اقتصادي خانواده و وضعيت اشتغال مادر، رابطه‌ي معني‌داريوجود داشت (05/0 > pvalue)، اما با رتبه‌ي تولد فرزند ارتباط معني‌داري وجود نداشت(05/0 < p value). نتيجه‌گيري: از آنجا كه ميانگين نمره‌ي آگاهي و عملكرد مادران پايين‌تر از حد متوسط بود و مسووليت بهداشت دهان و دندان شيرخواران بر عهده‌ي مادران مي‌باشد، لذا ارتقاي سطح آگاهي مادران و بهبود نگرش و عملكرد آن‌ها در اين زمينه مهم بوده و تدوين برنامه‌هاي آموزشي براي آن‌هايك ضرورت است. كليد واژه‌ها: پوسيدگي زود هنگام دوران كودكي، بهداشت دهان، مادران، دانش، نگرش، عملكرد

Introduction: Educating mothers regarding oral health and early childhood caries can have a great effect on improving their knowledge, attitudes and performance. The aim of this study was to determine the knowledge, attitudes and performance of mothers of children aged 1 to 3 years in relation to oral health and early childhood caries in Shiraz. Materials & Methods: In this descriptiveanalytical cross-sectional study, 202 mothers of children aged 1 to 3 years were selected randomly from those visiting 4 health centers in Shiraz and a questionnaire whose reliability and validity had been confirmed was distributed among them. Questions of the questionnaire had been designed in relation to knowledge, attitudes and performance of mothers regarding oral health and early childhood caries. Statistical analyses were performed using SPSS 20, using descriptive statistics (means and standard deviations), Pearson’s and Spearman’s correlation coefficients and independent t-test. Results: The mean knowledge, attitude and performance scores of mothers were 41.8, 61.2 and 45.2 (of 100), respectively. There were direct and significant relationships between mothers’ knowledge and attitudes (p value = 0.02) and practice (p value = 0.005); in addition, there was a direct and significant relationship between mothers’ attitudes and performance (p value = 0.04). There was no significant relationship between knowledge (p value = 0.07) and attitude (p=0.92) and age but there was a significant relationship (p value < 0.001) between performance and age. There was also a significant relationship (p value < 0.05) between knowledge, attitude and performance on one hand and mothers’ educational level, economic status of the family and employment status of mothers on the other hand. However, there was no significant relationship (p value > 0.05) with child birth rank. Conclusion: Since the means of mothers’ knowledge and practice scores were lower than moderate level and since mothers are responsible for infants’ oral hygiene, it is important to increase the mothers’ level of knowledge and improve their attitudes and practice in this context. Therefore, educational programs are necessary for them in this respect. Key words: Attitude, Early childhood caries, Knowledge, Mothers, Oral health, Performance.