مدل‌سازي اقتصادي مديريت منابع آب كشاورزي استان تهران با تأكيد بر نقش بازار ‌آب

Economic Modeling of Agricultural Water Resource Management in Tehran Province with Emphasis on the Role of Water Market

در اين مقاله اثرات تشكيل بازارهاي آب محلي و منطقه اي در استان تهران مورد بررسي قرارگرفت و پتانسيل انتقال آب تحت شرايط كم آبي در سطح اين استان ارزيابي شد. بدين منظور از يك سيستم مدل سازي اقتصادي مشتمل بر مدل برنامه‌ريزي رياضي مثبت (PMP) و توابع توليد منطقه‌اي محصولات كشاورزي (SWAP) استفاده شد. نتايج نشان داد كه با برقراري بازارهاي آب محلي و منطقه اي در سطح استان تهران، افزون بر ايجاد تعادل بين عرضه و تقاضاي آب آبياري و متعادل شدن داد و ستد آب بين مناطق مورد مطالعه، مجموع اراضي آبي 41/7 درصد و مجموع سود ناخالص كشاورزان 27/9 درصد افزايش مي‌يابد. در پايان با توجه به نقش حمايتي و سازنده بازارهاي آب محلي و منطقه اي، مهيا كردن زمينه لازم براي برقراري و استفاده بهينه از اين نوع مكانيسم ها در سطح استان تهران و ساير مناطقي از كشور كه داراي منابع آبي مشترك هستند، پيشنهاد مي‌شود.

In present study the formation effects of local and regional water markets in Tehran province were investigated and the potential of water transfer under water scarcity conditions in this province were analyzed. For this purpose, an economic modeling including positive mathematical programming (PMP) model and state wide agricultural production (SWAP) functions were used. The results showed that with establishment of the local and regional water markets in Tehran province; in addition to creation the balance between supply and demand of irrigation water and equilibrate the water trading between the studied regions, total irrigated lands 7/41% and total farmers’ gross profit 9/27% are increased. Finally, due to the supportive and constructive role of local and regional water markets, providing the required grounds to establishment and optimal use of this type of mechanism in Tehran province and other regions of the country where have shared water resources are suggested.