بررسي ابعاد فقهي ماده«945» قانون مدني ايران با استناد به فقه مذاهب اسلامي

در نظام حقوقي اسلام و مقررات ايران، ازدواج بيمار مشرف به موت، با ازدواج سايرين متمايز است. ماده «945» قانون مدني ايران، ارث‌بري زن در صورت ازدواج هنگام مريضي مرد را منوط به دخول يا بهبودي از مرض كرده و قبل از دخول ارث‌بردن را منتفي اعلام كرده است. فقهاي اماميه نيز به پشتوانه روايات مستفيض، حكم فوق را استنباط كرده و در اصل حكم اختلافي ندارند. به تصريح روايات، مرگ مريض قبل از دخول، سبب بطلان نكاح شده و زوجه را از ارث محروم مي‌كند. ماهيت بطلان نكاح، اختصاص‌داشتن يا اختصاص‌نداشتن حكم به مريض، موت زوجه قبل از مريض و ماهيت مرضي كه باعث مرگ ‌مي‌شود، از جمله ابهاماتي هستند كه در مسأله وجود دارد و فقهاي اماميه در آن اختلاف كرده‌اند. در بين مذاهب عامه، فقط فقهاي مذهب مالكي، ازدواج مريض را باطل مي‌دانند. ساير مذاهب، ازدواج مريض و سالم را يكسان دانسته و به صحت نكاح مريض و ارث‌بردن زوجين از يكديگر، فتوا داده‌اند. مقاله حاضر با استفاده از منابع كتابخانه‌اي، به‌منظور بيان مباني فقهي ماده فوق، رفع ابهامات موجود و يافتن منشأ اختلاف ميان فقهاي اهل‌سنت، تحرير شده است.