تغييرات كيفيت علوفه شش گونه از پهن برگان علفي و گندميان در مراحل مختلف فنولوژي

تعيين كيفيت علوفه گونه هاي گياهي موجود در مراتع يكي از مهمترين عواملي است كه براي مديريت صحيح و اصولي مراتع لازم و ضروري است. در تحقيق حاضر كيفيت علوفه گونه هاي مرتعي Onobrychis transcaspica، Onobrychis radiate،Astragalusbrevidens، Melica ciliata، Agropyron pectiniforme، Sangisorba minor، در سه مرحله رويشي، گلدهي و بذردهي در مراتع شهرستان بجنورد مورد بررسي قرار گرفت. در هر مرحله فنولوژيكي پنج تكرار از هر گونه به صورت تصادفي نمونه برداري شد. شاخص هاي معرف كيفيت علوفه شامل، پروتئين خام(CP)، ديواره سلولي منهاي همي سلولز(ADF)، هضم پذيري ماده خشك (DMD) و انرژي قابل متابوليسم (ME) در آزمايشگاه تجزيه و تحليل شد. نتايج نشان مي دهد كه كيفيت علوفه در كليه گونه هاي مورد مطالعه در مرحله رشد رويشي بالاتر از دو مرحله گلدهي و بذردهي است، به طوري كه با پيشرفت سن گياه از ميزان پروتئين خام، ماده خشك قابل هضم و انرژي متابوليسمي كاسته شده و به مقدار ديواره سلولي منهاي همي سلولز افزوده شده است. در ميان گونه هاي مورد مطالعه، لگوم ها در هر سه مرحله رشد بالاترين مقدار CP (53/14 درصد) و كمترين ميزان ADF (91/43 درصد) را نسبت به گندميان (10/8=CP و 14/54=ADF) دارند. در بين اين گونه هاي بيشترين و كمترين ميزان پروتئين خام به ترتيب به Astragalus brevidens و Agropyron pectiniformeتعلق داشت. تجزيه واريانس داده ها حاكي از آن است كه اثر گونه و مرحله فنولوژي در تمامي شاخص هاي مورد بررسي در سطح يك درصد معني دار است.