بررسي اثرات تخريب و تغيير كاربري در اكوسيستم مرتعي بر ميزان انتشار گازگلخانه اي دي اكسيد كربن از خاك (مطالعه موردي ذخيره گاه فندقلوي اردبيل)

اكوسيستم هاي زميني نقش مهمي در تنظيم غلظت گاز گلخانه اي دي اكسيدكربن دارند. تغيير و تخريب اكوسيستم ها قادر به تغيير ميزان انتشار اين گاز است. هدف از پژوهش، بررسي ميزان انتشار دي اكسيدكربن و سرعت معدني شدن كربن خاك دراثر تغيير كاربري اكوسيستم در ذخيره گاه جنگلي فندقلوي اردبيل بود. به اين منظور از مرتع چرا شده، مرتع تخريب شده و زمين زراعي كه در مجاور هم قرار داشتند، نمونه برداري خاك از سه عمق0 تا 30 برداشت شد. انتشار دي اكسيدكربن در جريان انكوباسيون با روش جذب قليا تعيين شد. بالاترين ميزان انتشار دي اكسيدكربن و سرعت معدني شدن كربن در مرتع چرا شده، عمق 10 تا 20 سانتي متري با مقدار عددي بترتيب 968/0 (mg CO2 g-1 soil) و 00314/0 (mol C kg-1soil d-1) و كمترين مقادير در مرتع تخريب شده عمق 0تا 10 با مقادير عددي به ترتيب4693/0(mg CO2 g-1 soil)و 0015/0(mol C kg-1 soil d-1)مشاهده شد كه تفاوت معني داري با تمامي اكوسيستم ها در سطوح مختلف عمقي نشان داد. با توجه به نتايج مي توان گفت فعاليت ميكروارگانيسم ها در تجزيه مواد آلي، در اكوسيستم هاي مورد بررسي، تفاوت هاي معني داري داشتند. پويايي پوشش گياهي و بازگشت ريشه هاي ظريف به خاك مرتع چرا شده سبب بالا بودن انتشار گاز شده است. در اكوسيستم زراعي به دليل شرايط نسبتاً مرطوب منطقه و عدم برگشت ماده آلي به خاك، تجزيه ماده آلي غير قابل دسترس توسط ميكروارگانيسم ها سبب كاهش ماده آلي خاك و كم بودن انتشار دي اكسيد كربن شده است.