تحليلي تازه از تعامل معناشناسي و تفسير قرآن به قرآن با الهام از ديدگاه ايزوتسو

A new analysis of the interaction of semantics and interpretation of the Qur’ān by the Qur’ān as inspired from Izutsu’s viewpoint

«معناشناسي»، از علوم نوپا در دنياي غرب است كه از زيرشاخه‌هاي زبان‌شناسي به شمار مي‌آيد و به دنبال فهم بهتر معناي سخن است. اين علم در پي كشف سازوكارهاي معنا با روشي علمي‌است. يكي از اين نگاه‌هاي نو و كارآمد، نگاه معناشناسانه قرآن‌پژوه ژاپني، توشيهيكو ايزوتسو، است. وي با به‌كارگيري معناشناسي قومي‌در متن قرآن، عملاً گونه‌اي از تفسير «قرآن به قرآن» را عرضه كرده است. با اين حال، ديدگاه وي دچار كاستي‌ها و ابهاماتي است. در واقع، وي تنها گام‌هاي اوليه را آغاز كرد و اكنون لازم است قدم‌هاي بعدي و تكميلي طي شود. مقاله حاضر با روش «تحليلي ـ توصيفي» درصدد رفع نقاط ابهام اين فرضيه و بسط و تكميل آن است تا با رسيدن به يك معناشناسي تكامل يافته، بيشتر و دقيق‌تر تفسير قرآن را ياري كند. نوشتار پيش رو پس از پيرايش مباني معناشناسي قومي‌، از دو عنصر «نسبيت زباني» و «ترجمه‌ناپذيري» به مباحث «روش‌شناختي» مي‌پردازد. ايزوتسو از تاثير جهان‌بيني متكلم در فهم معناي واژگان سخن گفته است. در ادامه، نشان مي‌دهد كه مي‌توان جهان‌بيني متكلم را به پنج ساحت تقسيم كرد تا تعامل جهان‌بيني و زبان بهتر و دقيق‌تر فهم شود. در مجموع، مي‌توان گفت: توجه به پنج جهان‌بيني قرآني را بايد در فهم واژگان اين كتاب دخيل دانست: جهان‌بيني تصديقي در عرض معناي واژه؛ جهان‌بيني تصديقي در طول معناي واژه؛ جهان‌بيني ترسيمي؛ جهان‌بيني تصوري؛ و جهان‌بيني لفظي.

"Semantics" is one of the modern sciences in the West which are considered to be among the sub-branches of linguistics and seeking a better understanding of the meaning of speech as well as exploring semantic mechanisms through a scientific method. One of the new and efficient perspectives in this field is the semantic viewpoint of Toshihiko Izutsu a Japanese Qur’?nic scholar. In fact, by applying ethno-semantics in the text of the Qur’?n, he has introduced a new method of interpreting the "Qur’?n by the Qur’?n". However, his view is involved with shortcomings and ambiguities. In fact, he has just taken the initial steps and now the ensuing and complementary steps are necessary to be taken. This paper seeks to do away with the ambiguity of this hypothesis and to develop and complete it through “descriptive-analytical” method to contribute towards a more accurate and precise interpretation of the Qur’?n through achieving devolved semantics. The present paper deals with "methodological" issues after removing the two elements of “linguistic relativism” and “untranslatability” from ethno-semantics basis. Izutsu has spoken of the influence of ideology in understanding the meaning of words. To understand the interaction of language and worldview better and more precisely, he indicates that the speaker’s worldview can be divided into five domains. By and large, it can be said that the five Qur’?nic worldviews should be considered instrumental in understanding the words of the Qur’?n: assertoric worldview as a transversal meaning of word assertoric worldview as a longitudinal meaning of word; graphic worldview, conceptual worldview; literal worldview.