بررسي قابليت جذب فلزات سنگين و شاخص هاي آلودگي در خاك هاي اطراف كارخانه زغال شويي زرند

در ارزيابي كيفيت محيط­زيست مناطق آلوده، قابليت دسترسي فلزات سنگين براي گياهان از اهميت زيادي برخوردار است. هدف از اين پژوهش، بررسي وضعيت آلودگي در ريزوسفر خاك­هاي اطراف كارخانه زغال­شويي زرند به فلزات مس، روي، سرب و كادميوم بر اساس قابليت جذب فلزات سنگين و غلظت كل مي­باشد. در اين مطالعه چهار منطقه بر اساس پوشش گياهي غالب، تفكيك و نمونه­برداري مركب (5 نمونه در هر نقطه) از 135 نقطه به طور سيستماتيك انجام شد. نمونه­هاي خاك بعد از خشك شدن در معرض هوا و عبور از الك دوميلي­متري به آزمايشگاه انتقال يافتند. شكل قابل دسترس فلزات مس، روي، سرب و كادميوم با استفاده از محلول 005/0 مولار DTPA-TEA در pH برابر با 3/7 استخراج و براي تعيين غلظت كل فلزات، از اسيد نيتريك 5 نرمال استفاده شد و غلظت آن­ها با استفاده از دستگاه جذب اتمي تعيين گرديد. بر اساس غلظت كل فلزات، شاخص زمين انباشتگي، فاكتور آلودگي و بار آلودگي براي هر چهار منطقه تعيين شدند. نتايج نشان داد كه غلظت قابل­دسترس فلزات مس، روي، كادميوم و سرب در هر چهار ناحيه از استاندارد ارايه شده توسط سازمان محيط زيست ايران بيشتر بود. نتايج نشان داد كه براساس شاخص زمين انباشتگي، هر 4 ناحيه مورد مطالعه داراي آلودگي شديد مس و سرب هستند، در حالي­كه روي و كادميوم در محدوده غيرآلوده تا كمي آلوده قرار دارند. شاخص بار آلودگي بيشتر از يك در تمامي نواحي مورد مطالعه نشان دهنده تاثير منابع انساني علاوه بر منابع طبيعي بر افزايش غلظت فلزات مس، روي، سرب و كادميوم در خاك است.