بررسي فيتوشيميايي، آنتي‌اكسيداني و بهينه‌سازي استخراج مواد موثره ميوه گياه Capparis spinosa L. در منطقه سيستان

Essential oil composition and antioxidant optimization of Capparis spinosa L. fruit in Sistan region

گياه كبر با نام علمي Capparis spinosa L. در طب سنتي منطقه سيستان براي درمان امراض مربوط به كبد، طحال، رفع كم خوني و ضعف بدن مورد استفاده قرار مي‌گيرد. هدف از اين مطالعه بررسي تركيبات شيميايي اسانس و بهينه‌سازي استخراج تركيبات آنتي‌اكسيداني گياه كبر مي‌باشد. ميوه گياه كبر در تابستان 1393 از روستاي نيك‌ محمد شهرستان هيرمند (استان سيستان و بلوچستان) جمع آوري گرديد. اسانس به روش تقطير با آب استخراج گرديد و با كروماتوگرافي گازي و كروماتوگرافي گازي متصل به طيف سنج جرمي (GC/MS) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج آناليز اسانس نشان داد 33 تركيب در اسانس شناسايي شد. تركيبات اصلي تشكيل دهنده اسانس ميوه شامل تيمول (1/24 درصد) و ايزوتيوسيانات (2/29 درصد) بودند. شرايط استخراج شامل حلال، زمان، دما و توان دستگاه بود. عصاره ميوه گياه كبر با استفاده از حلال‌هاي مختلف (اتانول، متانول و آب) و با روش مايكروويو استخراج و سپس ظرفيت آنتي اكسيداني عصاره گياه توسط روش DPPH بررسي شد. عصاره اتانولي با شرايط توان 300 وات، زمان 15 دقيقه و درجه حرارت 85 درجه سانتي‌گراد يك تيمار بهينه براي استخراج تركيبات آنتي‌اكسيداني عصاره بود. نتايج به‌دست آمده نشان مي‌دهد كه عصاره ميوه گياه كبر به‌عنوان يك منبع بالقوه از آنتي‌اكسيدان‌هاي طبيعي در درمان بيماري‌ها مدنظر است

Capparis spinosa L. has been used in traditional medicine of Sistan region to treatment of liver, spleen, anemia and weakness of body diseases. The aim of this study was to investigate the chemical composition of essential oils and optimization of antioxidant activity of Capparis spinosa L. The fruits were harvested from Nik Mohammad, Hirmand region (Sistan and Balouchestan Province) in summer 2014. The essential oil was obtained by hydrodistillation and analyzed by GC and GCMS. The fruit extract was obtained through microwave method with three solvents (ethanol, methanol and water), extraction times, temperatures and powers of microwave. Then antioxidant capacity was studied by 2, 2'diphenyl1picrylhydrazyl (DPPH) radical scavenging method. Essential oils analysis were showed that there were 33 compounds in fruit oil. Thymol (24%) and isothiocyanates (29%) were the most abundant of oil constituents. According to the results, the ethanol extract which obtained by microwave power 300 W, 15 min and temperature 85ºC was optimized treatment for  height antioxidant activity. The conclusions were showed that the Capparis fruit extract can be used as the potential source of natural antioxidant to diseases treatment.