بررسي توليد آرتميزينين در كالوس و گياه Artemisia aucheri Boiss. در برابر محرك‌هاي نوري و اشعه UV در محيط آزمايشگاهي

The evaluation of artemisinin production in experimental plant culture and callus ofArtemisia aucheri Boiss. against light stimulus and UV radation (in vitro)

آرتميزينين يكي از داروهاي مهم براي درمان مالاريا مي‌باشد كه سنتز شيميايي اين ماده بسيار پيچيده و پر هزينه است.گياه  Artemisia aucheri Boiss. داراي ژن‌هاي توليد كننده آرتميزينين مي‌باشد ولي اين ژن‌ها غيرفعال مي‌باشند. هدف از اين پژوهش بررسي احتمال فعال سازي ژن‌هاي توليد كننده اين ماده با استفاده از اعمال محرك‌هاي مختلف نوري مي‌باشد. لذا براي كشت بافت از محيط كشت MS فاقد تنظيم كننده‌هاي رشد گياهي استفاده شد. دانه رست‌ها و كالوس‌ها در شرايط سترون و دماي 25±ºC قرار گرفته و در معرض تيمارهاي مختلف نوري و تابش UVB قرار داده شدند. گروه شاهد نيز در شرايط نوري مشابه نور خورشيد قرار گرفتند. كالوس‌ها به‌مدت 5 ماه، هر سه هفته يكبار واكشت شدند. براي تعيين وجود آرتميزينين در عصارهاي دي كلرومتانولي استخراج شده از نمونه‌ها از روش كروماتوگرافي لايه نازك استفاده شد. بررسي نتايج به دست آمده نشان داد كه در دانه رست‌هاي قرار گرفته در معرض تابش نور با شدت 3000 لوكس، آرتميزينين توليد شده است. همچنين توليد اين ماده در كالوس‌ها و دانه رست‌هاي قرار گرفته در معرض تابش UVB نيز مشاهده گرديد. با توجه به اينكه در اين پژوهش براي اولين بار توليد آرتميزينين در گياه Artemisia aucheri Boiss. براساس سنجش‌هاي كيفي TLC گزارش مي‌شود، انجام آزمايش‌هاي دقيق تر و بيشتر در اين زمينه جهت انجام سنجش‌هاي كمي ضروري مي‌باشد.

Artemisinin is an important medicine for Malaria which has very difficult and expensive chemical synthesis process. Artemisia aucheri Boiss. is very abundant in Iran which  has inactive artemisinin biosynthesis genes. The purpose of the current study is to activate artemisinin biosynthesis genes using various light stimulus. Murashing and Skoog (MS) solid medium was used for tissue culture without plant growth regulators. Plants seedling and callus were placed under sterile condition at 25±ºC and exposed to different light treatment and UV irradiation. The control group was located under light condition similar to the sunlight. Plant callus was subculture per 3 weeks for 5 months. The thin layer chromatography (TLC) was used to determine of artemisinin in the dichloromethanolic extracts of plant or callus. The results were showed that the artemisinin produced in the 3000 lux treated seedling and callus that were exposed to UVB 340nm irradiation. The production of artemisinin in Artemisia aucheri Boiss.is reported based on the qualitative evaluations (TLC). Conducting a bigger number and more accurate experiments are necessary in this field regarding quantitative measurements.