نگرشي نهادي به برنامه‌ريزي توسعه درون‌ زاي منطقه‌اي

توسعه درون‌زا به مفهوم توانایی جوامع در بسیج منابع درونی، همزمان با انتقال از اقتصاد مبتنی بر تولید فیزیكی به اقتصاد دانش‌بنیان و تاكید بر سرمایه انسانی، سبب‌ساز دگرگونی در نظریه‌های رشد شده است. توسعه درون‌زا، انگاشتی است كه ابتدا به عنوان راهنمای عمل برای تصمیم‌سازان و برنامه‌ریزان در سطح ملی مطرح شد، از اواخر دهه 1990 میلادی در سطح منطقه‌ای نیز مورد توجه برنامه‌ریزان توسعه اقتصادی منطقه‌ای قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، پاسخگویی به چیستی توسعه درون‌زا و دیگری شناسایی مسیر دستیابی به رهیافتی نوین در ارتباط با توسعه درون‌زا در عرصه برنامه‌ریزی است كه فرآیند پاسخگویی به این دو پرسش، شناسایی چگونگی الزام‌های به‌كارگیری رهیافت نهادی را نیز ضروری می‌سازد. بنابراین با تحلیل فرآیند دگرگونی تفكر اقتصادی و شكل‌گیری زمینه‌های گرایش نهادی در توسعه و تعیین جایگاه توسعه درون‌زا در این فرآیند، مبانی فكری نگرش سنتی و نوین به توسعه ‌منطقه‌ای، آشكار می‌شود. نتیجه پژوهش بیانگر آن است كه به‌كارگیری رهیافت نهادی در برنامه‌ریزی دستیابی به توسعه درون‌زا، سبب گسترش تعامل‌های دولت و افراد، روابط علی پایین به بالا، نظارت و كنترل مردم بر تصمیم‌های دولت می‌شود و رهیافت یكپارچه‌ای در ارتباط با توسعه منطقه‌ای شكل می‌گیرد و این همان هدفی است كه در نهایت توسعه درون‌زا در پی دستیابی به آن است.